جواد سیدی - کارشناس ارشد شیلات، گروه شیلات، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
محمد رضا کلباسی - استاد گروه شیلات، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

تولیدمثل آبزیان اهمیت ویژه ای در موفقیت آبزی پروری دارد و از عوامل موثر بر آن کیفیت گامت های نر و ماده است. عناصر معدنی یکی از مهم ترین عوامل در کیفیت گامت ماهی هستند. سلنیوم عنصری ضروری در عملکرد طبیعی سیستم ایمنی و مراحل تولید مثل است. در این مطالعه تاثیر استفاده از سطوح مختلف نانوسلنیوم بر شاخص­های رشد و تغییرات شاخص­های آنتی­اکسیدانی پلاسمای سمینال اسپرم شامل مالون دی آلدهید (MDA) و فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز (GPx) و توسعه گنادی مولدین­ نر ماهی کاراس طلایی ارزیابی شد. به این منظور، تعداد ۲۰۰ قطعه ماهی طلایی نر بالغ (متوسط وزن ۷۴/۰±۲۸/۶۷ گرم) در دوره ۸ هفته ای با سطوح متفاوت نانوسلنیوم شامل صفر (شاهد)، ۱/۰، ۵/۰ و ۱ میلی گرم در کیلوگرم مورد تغذیه قرار گرفتند. سپس شاخص های رشد اندازه­گیری و با تزریق هورمون HCG به صورت مصنوعی اسپرم گیری شد. از بافت گناد نیز برای انجام مطالعات بافت شناسی نمونه برداری شد. نتایج نشان می دهد که با افزایش غلظت نانوسلنیوم میزان رشد افزایش و ضریب تبدیل غذایی کاهش پیدا کرد. میزان فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز و میزان مالون دی آلدهید پلاسمای سمینال در تیمار­های حاوی نانوسلنیوم، بیشتر از تیمار شاهد بود. نتایج مطالعه توسعه گنادی موید افزایش معنی دار مقادیر اسپرماتوزوآ بالغ در گروه های تحت تیمار نسبت به گروه شاهد بود. بنابراین نانوسلنیوم در غلظت­های ۵/۰ و ۱/۰ میلی گرم در کیلوگرم موجب بهبود شاخص­های رشد، توسعه گنادی و عملکرد آنتی اکسیدانی پلاسمای سمینال  در ماهی کاراس طلایی شده است.

نانوسلنیوم, شاخص آنتی اکسیدانی, ماهی طلایی