نسرین فاضلیان - دکتری فیزیولوژی گیاهی، گروه زیست شناسی گیاهی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
مرتضی یوسف زادی - استاد گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه هرمزگان، بندر عباس، ایران

دیواره سلولی جلبک ها، جایگاه اولیه برای برهمکنش با نانوذرات است و سدی در برابر ورود نانوذرات به درون سلول خود ایجاد می کند. از این رو، در پژوهش حاضر تاثیر نانوذرات روی اکسید (ZnO)، مس (II) اکسید (CuO) و آهن (III) اکسید (Fe۲O۳) بر ساختار دیواره سلولی ریزجلبک Nannochloropsis oculata بررسی شد. محاسبه EC۵۰ با استفاده از شمارش سلولی ریزجلبک نشان داد که ترتیب سمیت نانوذرات در ریزجلبک N. oculate به صورت CuO>ZnO>Fe۲O۳ بود. برهمکنش نانوذرات ZnO، CuO و Fe۲O۳ با دیواره سلولی ریزجلبک در نتایج FTIR اثبات شد. سه نانوذره مورد مطالعه بیشترین برهمکنش را با گروه های عاملی کربونیل (C=O)، متوکسی (C-O) و متیل (C-H) دیواره سلولی N. oculata نشان دادند. از طرف دیگر، تصاویر میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) نشان داد که نانوذرات ZnO و CuO باعث چروکیدگی دیواره سلولی ریزجلبک N. oculata شدند. همچنین تجمع این دو نانوذره در سطح دیواره سلولی نیز مشاهده شد. تجمع نانوذرات و چروکیدگی دیواره سلولی می­تواند دلیل احتمالی سمیت بیشتر نانوذرات CuO و ZnO نسبت به نانوذرات Fe۲O۳ در ریزجلبک N. oculata باشد.

Nannochloropsis, نانوذرات اکسید فلزی, FTIR, TEM