ثنا ربیعی - دانشجوی دکتری فرآوری محصولات شیلاتی، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
مسعود رضایی - استاد گروه فرآوری محصولات شیلاتی، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، مازنداران، نور، ایران
مهدی نیکو - استادیار گروه پاتوبیولوژی و کنترل کیفی، پژوهشکده آرتمیا و آبزی پروری، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
محمود رفیعیان کوپایی - استاد مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، پژوهشکده علوم پایه سلامت، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایران

استرس اکسیداتیو ناشی از عدم تعادل در وضعیت ردوکس بدن است که در ایجاد و پیشرفت بسیاری از بیماری ها انسان از جمله سرطان نقش اساسی دارد. هدف از این مطالعه ارزیابی اثرات ضداکسایشی و سیتوتوکسیک پپتیدهای حاصل از هیدرولیز آنزیمی و میکروبی عضله ماهی مید (Liza klunzingeri) بود. پروتئین عضله ماهی مید با روش هیدرولیز آنزیمی توسط آنزیم الکالاز و میکروبی توسط باکتری Bacillus licheniformis هیدرولیز شد. فعالیت ضداکسایشی نمونه های به دست آمده در مهار رادیکال های DPPH،ABTS  و هیدروکسیل، کاهندگی یون آهن سه ظرفیتی و شلاته کنندگی یون آهن دو ظرفیتی تعیین شد. علاوه بر این اثرات سیتوتوکسیک نمونه های پروتئین هیدرولیز شده بر رده سلول سرطان سینه ۴T۱ با استفاده از آزمون MTT بررسی شد. محدوده وزن مولکولی پروتئین های به دست آمده از هیدرولیز توسط دستگاه HPLC تعیین شد. نمونه میکروبی در مقایسه با نمونه آنزیمی فعالیت ضداکسایشی بیشتری در مهار رادیکال های ABTS، شلاته کنندگی و کاهندگی یون آهن نشان داد (۰۵/۰P<). فعالیت سیتوتوکسیک نمونه میکروبی نیز به طور معنی داری بیشتر از نمونه آنزیمی بود (۰۵/۰P<). در پروتئین هیدرولیز آنزیمی، درصد پپتیدهای با وزن مولکولی کمتر از ۱۰۰۰ دالتون ۱۵/۲۶ درصد ولی در نمونه میکروبی ۱۷/۷۵ درصد بود. پروتیئن هیدرولیز شده به روش میکروبی فعالیت ضداکسایشی و سیتوتوکسیک بیشتری در مقایسه با نمونه آنزیمی نشان داد که احتمالا به دلیل حضور پپتیدهایی با وزن مولکولی پایین بود.

ماهی مید, هیدرولیز آنزیمی, هیدرولیز میکروبی, فعالیت ضداکسایشی, فعالیت سیتوتوکسیک