مژگان معمارباشی اول - دانشجوی دکتری روان شناسی، گروه روان شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
سید امیر امین یزدی - استاد گروه روان شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
حسین کارشکی - دانشیار گروه روان شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
شهربانو عالی - استادیار گروه روان شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین ویژگی­ های فردی و تعاملی کودکان پیش ­دبستانی دارای اختلالات اضطرابی بر اساس مدل تحولی-تفاوت­ های فردی مبتنی بر ارتباط انجام شد. روش: روش پژوهش، ترکیبی از نوع  همزمان-لانه­ گزینی بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمام کودکان ۴ تا ۶ ساله دارای اختلالات اضطرابی شهرستان کاشمر  است که در سال ۱۴۰۰-۱۳۹۹ بر اساس طرح غربالگری اضطراب تشخیص اختلالات اضطرابی دریافت کرده ­اند و از میان آنها ۱۹ کودک به روش نمونه ­گیری هدفمند انتخاب شدند. داده­ های کیفی از طریق مصاحبه با کودک و والد و داده ­های کمی از طریق پرسشنامه ­های کیفیت مراقبت مادرانه قنبری (۱۳۹۰)، عملکرد تاملی مادر لیتن (۲۰۱۳) وضعیت حسی دان (۱۹۹۹) و تحول هیجانی-کارکردی گرینسپن (۲۰۰۱) جمع آوری، اطلاعات کمی توسط نقطه برش و اطلاعات کیفی توسط روش تحلیل محتوا تحلیل شدند. یافته ­ها: نتایج نشان داد که سه تفاوت بین داده های کمی و کیفی وجود دارد: اطلاعات کمی ۲۶ درصد از افراد نمونه که حاکی از ضعف ثبت حسی در کودکان مضطرب بود با نتایج کیفی بیش واکنشی حسی در این کودکان، متناقض است و همچنین در عملکرد تاملی مادر و خرده ­مقیاس ابهام پرسشنامه کیفیت مراقبت مادرانه اکثریت افراد نمونه اختلالی وجود نداشت که با اطلاعات کیفی در تناقض است. نتیجه­ گیری: تفاوت­ های به دست آمده دلیل بر برتری روش کمی و یا کیفی نیست و با رویکرد  DIR  همسو است و نتایج به دست آمده مکمل یکدیگرند و جزئیات بیشتری از ویژگی های فردی و تعاملی کودکان مضطرب را نشان می­ دهند.

اختلالات اضطرابی, مدل تحولی تفاوت های فردی مبتنی بر ارتباط, ویژگی های فردی و تعاملی