زهرا توکلی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، بیماری های گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.
مهدی جهانی - دانشیار، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.
حسین حمامی - استادیار، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.

به منظور ارزیابی خاصیت دگرآسیبی و قارچ کشی عصاره آبی برگ و بنه زعفران بر خصوصیات جوانه زنی و رشد اولیه ی علف هرز خردل وحشی و قارچ آلترناریا آزمایش های مستقلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش دگرآسیبی و ضدقارچی شامل دو نوع اندام زعفران (برگ و بنه) و هفت غلظت عصاره (دگرآسیبی: صفر، ۲۵/۰، ۵/۰، ۱، ۵/۱، ۲ و ۴ درصد وزنی- حجمی) (ضدقارچی: صفر، ۰۳۱۲/۰، ۶۲۵/۰، ۱۲۵/۰، ۲۵/۰، ۵/۰ و ۱ وزنی-حجمی) بودند. نتایج نشان داد که اثر نوع عصاره بر جوانه زنی و رشد گیاهچه خردل وحشی معنی دار بود. نتایج اثر متقابل نوع عصاره در غلظت عصاره بر خصوصیات رشد گیاه چه اولیه خردل وحشی نشان داد که کم ترین طول ریشه چه، وزن تر و خشک ریشه چه، طول ساقه چه و وزن تر و خشک ساقه چه، وزن حشک گیاه چه و بنیه گیاه چه مربوط به غلظت چهار درصد عصاره بنه به ترتیب با ۲/۷۵، ۷/۶۸، ۴/۶۸، ۷/۶۸، ۲/۷۹، ۴/۷۵، ۵/۷۳ و ۳/۷۲ درصد کاهش نسبت به شاهد است در حالی که مقادیر کاهش طول ریشه چه، وزن تر و خشک ریشه چه، طول ساقه چه و وزن تر و خشک ساقه چه، وزن خشک گیاه چه و بنیه گیاه چه در مورد عصاره برگ به ترتیب ۲/۴۸، ۷/۴۶، ۴۴، ۴۸، ۸/۴۸، ۸/۴۶، ۴/۴۷ و ۴۷ درصد بود. نتایج اثر متقابل نوع عصاره در غلظت عصاره بر قطر کلونی قارچ آلترناریا نشان داد که در روز نهم و دوازدهم غلظت های ۱۲۵/۰، ۲۵/۰، ۵/۰ و ۱ درصد عصاره بنه و غلظت ۱ درصد از عصاره برگ مانع ۱۰۰ درصدی رشد پرگنه قارچ آلترناریا شدند.

پاتوژن, علف کش طبیعی, قارچ کش طبیعی, کلونی قارچ