بهزاد متشفع - دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان
ساره هاشم گلوگردی - دانش آموخته دکتری دانشگاه کاشان

خشکسالی به یکی از رایج ترین و پیچیده ترین بلایای طبیعی تبدیل شده است که تاثیر زیادی بر روی توسعه پایدار جوامع دارد. سنجش از دور با داشتن اطلاعات مکانی و زمانی، ابزار مناسبی برای ارزیابی و بررسی این پدیده است. در پژوهش حاضر روند مکانی و زمانی تغییرات خشکسالی در مرکز استان خوزستان مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور از تصاویر سنجنده ETM+ طی یک دوره ۲۰ ساله استفاده شد. پس از انجام پیش پردازش ها، ابتدا ۴۱۱ نقطه تصادفی روی تصاویر انتخاب و ارزش های پیکسل های مربوط به باند های قرمز و مادون قرمز نزدیک استخراج و در مقابل هم پلات شد و شیب بهترین خط برازش شده موسوم به خط خاک به دست آمد. سپس با استفاده از این شیب و مقادیر باند های ذکرشده، مقادیر شاخص خشکسالی PDI محاسبه شد. سپس با کاربرد روش طبقه بندی شکست طبیعی درجات مختلف از هم تفکیک شد و روند تغییرات مکانی و زمانی خشکسالی با استفاده از آزمون روند من-کندال فصلی در سطوح مختلف معنی داری تعیین گردید. نتایج نشان داد تغییرات مکانی درجه بدون خشکسالی در سطح ۵% و ۱۰% و در درجه خشکسالی کم در سطح ۱۰% معنی دار بودند و درجات دیگر هیچ گونه روندی در سطوح معنی داری مختلف نداشتند. در مقابل تغییرات زمانی درجه بدون خشکسالی در سطوح معناداری ۱%، ۵% و ۱۰% دارای روند معناداری نبود و درجات خشکسالی کم در سطح ۵% و ۱۰%، خشکسالی متوسط در سطح ۱%، ۵% و ۱۰% و خشکسالی شدید در سطح ۵% و ۱۰% دارای روند معنادار بودند که حاکی از افزایش شدت خشکسالی در منطقه طی دوره مورد مطالعه بود.

خشکسالی, شاخص PDI, سری زمانی, روند