سید باقر حسینی - دانشکده معماری،دانشگاه علم و صنعت،تهران،ایران
حمیدرضا عظمتی - دانشکده معماری دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی ،تهران،ایران
محمد باقری - دانشکده معماری ، دانشگاه هنر اسلامی تبریز،تبریز،ایران

فضاهای باز شهری و محلات شهری معاصر با ویژگی های جسمی و روانی  دانش آموزان دختر و پسر ایرانی سازگاری کافی ندارند. محدودیت سرانه فضاهای آموزشی مدارس, محدودیت کمی و کیفی خانه های مسکونی معاصر و رواج الگوهای زندگی ماشینی  سلامت محیطی دانش آموزان را تهدید می کند. بروز نشانه هایی چون  وابستگی زیاد دانش آموزان به حمل و نقل سواره از خانه  تا مدرسه, ساخت مدارس فاقد فضاهای باز مطلوب, گسترش آپارتمان نشینی و مسکن حداقل  فاقد حیاط و فضاهای باز مسکونی مطلوب, تماشای مداوم تلویزیون, استفاده  مفرط از رایانه, الگوهای تغذیه ناسالم  و شیوع پدیده هایی چون اضافه وزن و چاقی, جامعه گریزی و افسردگی برخی از دانش آموزان تاییدی بر مساله سلامت  محیطی دانش آموزان هستند. در چنین وضعیتی بهسازی محیط های شهری و فضاهای بازمحله به منظور تغییر برخی از الگوهای ناسالم ادراکی و رفتاری دانش آموزان می تواند موثر باشد. نوشتار حاضر سعی دارد برخی از قابلیت های برنامه ریزی و طراحی  محیطی محلات مسکونی سازگار با رشد وسلامت جسمی و روانی کودکان و نوجوانان دانش آموز را معرفی نماید. برنامه ریزی و طراحی مسیرهای پیاده  و دوچرخه  از خانه تا مدرسه, مکان یابی مناسب و طراحی مدارس اجتماعی, برنامه ریزی و طراحی شبکه های دسترسی و پیاده روهای متصل محلی, برنامه ریزی و طراحی به منظور جلوگیری از وقوع جرم  در محله,آرام سازی ترافیکی و گسترش ایمنی و آرامش محله, بهسازی و توسعه بوستان های همسایگی و محله, طراحی خیابان های محلی زیبا با طراحی محیطی و مبلمان و چشم انداز های طبیعی و ردیف های درختان خیابانی, گسترش کاربری های مختلط و متنوع محلی و کنترل تراکم سکونتی متوسط  به منظور افزایش دسترسی به خدمات مورد نیاز دانش آموزان و تعامل اجتماعی- محلی دانش آموزان از راهکارهای عملی پیشنهادی است. همچنین گسترش تحقیقات تخصصی بین رشته ای برنامه ریزان و طراحان محیط و حمل ونقل با متخصصان رشد و سلامت عمومی دانش آموزان  از زمینه های پژوهشی پیشنهادی می باشند.

فضای باز محله, سلامت محیطی, طراحی, دانش آموز, کودک, و نوجوان