راضیه حسین پور - دانشگاه علوم کشاورزی گرگان
مجید اونق - دانشگاه علوم کشاورزی گرگان
بایرام کمکی - دانشگاه علوم کشاورزی گرگان
مهدی رمضانی گسک - دانشگاه شیراز

بیابان زایی نتیجه فرایندهای مهمی همچون تغییرات اقلیمی و فعالیت های انسانی است. مناطق خشک و نیمه خشک، سطح وسیعی (۸۵ درصد) از کشور را دربرمی گیرد؛ ارزیابی خطر و تهیه نقشه شدت بیابان زایی همواره یکی از ابزارهای برنامه ریزان برای مدیریت مناطق بیابانی بوده است. در این پژوهش، کارایی مدل MICD در ارزیابی خطر بیابان زایی حوزه آبخیز تالاب کجی نهبندان در استان خراسان جنوبی بررسی شد. بدین منظور ابتدا به کمک مطالعات پایه، نقشه کوچک ترین واحدهای همگن بیابانی تهیه و سپس در هر واحد، اقدام به امتیازدهی و ارزیابی خطر بیابان زایی گردید. براساس نتایج به دست آمده، خطر بیابان زایی در منطقه موردمطالعه به ۵ کلاس آرام (I)، کم (II)، متوسط (III)، زیاد (IV) و شدید (V) تقسیم شد که کلاس شدید (V) با ۵۴/۱ درصد، بیشترین سطح از مساحت منطقه موردمطالعه و کلاس کم (II) با ۳ درصد کمترین درصد از مساحت منطقه موردمطالعه را به خود اختصاص داد. بیشترین امتیاز مربوط به رخساره تپه ماسه ای فعال به ارزش عددی ۲۵ و کلاس کیفی شدید و کمترین امتیاز به رخساره برون زدگی سنگی و دریاچه کویری به ارزش عددی ۳ و کلاس کیفی کم تعلق گرفت.

خطر بیابان زایی, MICD, تالاب کجی, نهبندان