آذردخت کوهستانی نژادطاری - اداره کتابخانه و مرکز اسناد سازمان پژوهش و برنامه ریزی، تهران، ایران
زهرا اباذری - گروه علم اطلاعات دانش شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران
زهره میر حسینی - گروه علم اطلاعات دانش شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران

پیشینه و اهداف: فناوری با سرعتی چشم­گیر تغییر می کند و همراه با خلق فناوری های جدید، فناوری های موجود نیز بهبود و توسعه می یابند. فناوری های قرن بیست و یکم، امکاناتی را برای بشر به ارمغان آورده و پیشرفت های حاصل از آن زندگی انسان امروز را از هر سو احاطه کرده است. ازجمله این تغییرات، می توان از تاثیر پیشرفت فناوری در آموزش وپرورش و دگرگونی های حاصل از آن در فرآیند یاددهی-یادگیری نام برد. در دنیای امروز نظام های آموزشی به دنبال رویکردهای نوینی هستند که در مواجهه با تحولات گسترده جهان، آنها را در بازسازی خویش یاری نماید. آنها برای این بازسازی، به برنامه درسی غنی، آموزش انعطاف پذیر، رهبری آموزشی اثربخش، محیط یادگیری و محتوای آموزشی مناسب و معلمانی توانمند و حرفه ای نیازمندند. آمادگی برای کاربرد فناوری و آگاهی از چگونگی پشتیبانی فناوری در یادگیری دانش آموزان باید جزء مهارت های اساسی معلمان قرار گیرد. توانمندی معلمان در زمینه سواد فناوری، آنها را قادرمی سازد تا در فرآیند یاددهی- یادگیری از فناوری های نوین خصوصا فناوری اطلاعات و ارتباطات استفاده نموده و از این طریق کیفیت آموزشی خود و سطح سواد اطلاعاتی دانش آموزان را ارتقا داده و دسترسی به منابع یادگیری وسیع اطلاعاتی را برای خود و دانش آموزان فراهم آورند. هدف از پژوهش حاضر بررسی سواد فناوری معلمان در سند برنامه درسی ملی آموزش وپرورش، حوزه تربیت و یادگیری کار و فناوری می باشد. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی و با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام شده است. روش ها: جامعه آماری، اسناد بالادستی آموزش وپرورش، شامل نقشه جامع علمی کشور، سند تحول بنیادین آموزش وپرورش و سند برنامه درسی ملی می باشد. برای جمع آوری داده ها از سیاهه وارسی و برای تجزیه و تحلیل یافته های کمی تحقیق، از روش های آمار توصیفی برای تعیین فراوانی ها و استنباطی جهت تعیین نتایج آزمون t تک متغیره و نتایج آزمون کروسکال- والیس استفاده شده است. پایایی سیاهه های وارسی، با استفاده از ضریب بازنمایی گاتمن، نشان دهنده مقدار ضریب توافق مابین ۰.۴۸ تا ۰.۹۵ می باشد و پایایی تحقیق را تائید می نماید همچنین روایی سیاهه های وارسی با استفاده از روش روایی محتوا  مورد تائید قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که میزان توجه به سواد فناوری در برنامه درسی ملی در حوزه تربیت و یادگیری کار و فناوری، بالاتر از حد متوسط بوده و تا حد بسیار زیادی به آن توجه شده است و مابین استانداردهای سواد فناوری ازلحاظ میزان انطباق با صلاحیت های در نظر گرفته شده برای معلمان، تفاوت معناداری وجود ندارد. نتیجه گیری: نتایج حاصله حاکی از آن است که مابین استانداردهای سواد فناوری معلمان و انطباق آن با صلاحیت های در نظر گرفته شده، تفاوت معناداری وجود نداشته است. اجرای مطلوب برنامه درسی ملی، در حوزه مربوطه، نیازمند مساعدت و توجه ویژه معلمان و بهره مندی از صلاحیت ها و شایستگی های حرفه ای و تخصصی مناسب درنظر گرفته شده در این برنامه می باشد، لذا مفاد آن باید در مهندسی نیروی انسانی و در برنامه های آموزشی، جذب و توانمندسازی و بازآموزی معلمان قبل از خدمت و در ضمن خدمت موردتوجه جدی قرار گیرد. با توجه به جامع بودن برنامه درسی ملی، در حوزه تربیت و یادگیری کار و فناوری، در زمینه سواد فناوری، باید در تهیه و تدوین کلیه محتواهای آموزشی، اعم از کتاب های درسی و کمک آموزشی، راهنمای برنامه های درسی و تولید بسته های آموزشی و...، به مفاد و اهداف آن توجه کامل نمود

آموزش و پرورش, برنامه درسی ملی, سوادفناوری, معلمان, ف‍ن‍اوری آم‍وزش‍ی