یوسف گرجی مهلبانی - دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، تهران، ایران
زهرا متولی الموتی - دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، تهران، ایران

پیشینه و اهداف: جهان امروز با توسعه فناوری و تغییرات گسترده برخاسته از آن، کشورها را ناگزیر کرده تا از رویکرد "اقتصاد مبتنی بر منابع" به رویکرد "اقتصاد مبتنی بر دانش" تغییر جهت دهند و همین موضوع سبب شده تا سه محور نوآوری، فناوری و شایستگی در روند توسعه و پیشرفت از اهمیت قابل توجهی برخوردار شود. بهبود شایستگی های و مهارتهای نیروی انسانی و توانمندیهای یادگیری آنها از طریق آموزشهای مادام العمری چون آموزش- های فنی و حرفهای مهمترین ابزارهای دسترسی به این محور است. از سویی، تربیت نیروی انسانی مورد نیاز جوامع در قالب آموزشهای فنی و حرفهای از اواخر قرن نوزدهم میلادی و اوایل قرن بیستم، مورد توجه بسیاری از کشورهای جهان قرار گرفت. در پی پیشرفتهای علمی و صنعتی پس از جنگ جهانی دوم، این آموزشها به نحو بی سابقه ای در جهان گسترش یافت؛ تا آنجا که امروز آموزش های فنی و حرفه ای وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی پس از آموزش و پرورش، در بسیاری از کشورها خصوصا جوامع صنعتی در جهت پاسخگویی هر چه بیشتر به نیازهای اقتصادی و اجتماعی در حرکت است. میتوان ادعا داشت که آموزشهای فنی و حرفه ای به دلیل توام کردن آموزشهای نظری و عملی، از توانایی زیادی در تشکیل سرمایه انسانی و تربیت کارگر دانشمدار برخوردار هستند. نقش اشتغال در پویایی زندگی انسان انکارناپذیر است و میتوان آن را کانون ارتباطات انسان و اجتماع تلقی کرد. دنیای کنونی شاهد تغییرات عمدهای در عرصه کسب و کار و محیط های کاری است. از یک سو سازمانها، روز به روز کوچکتر و انعطافپذیرتر شده و از سوی دیگر، مرزهای میان خانه و محل کار در حال از بین رفتن هست. در واقع توسعه امروزه ایجاد بنگاه های اقتصادی کوچک و زودبازده در عرصه بیشتر نظامهای اقتصادی دنیا، به عنوان یک ضرورت پذیرفته شده است.در این میان توجه آموزش­های سازمان فنی و حرفه­ای به مشاغل خانگی، به دلیل همراستایی آموزش­های نظری و عملی، از توانایی قابل ملاحظه­­ای به منظور تشکیل سرمایه انسانی برخوردار هستند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش آموز­ش­های فنی و حرفه­ای در ایجاد فرصت­ها و ظرفیت­های پیش رو در ارتباط با مشاغل خانگی در شهر قزوین است. روش ها: با توجه به جامعه­ شاغلین در زمینه مشاغل خانگی در شهر قزوین، نوع پژوهش بر پایه مطالعات اسنادی-میدانی و به صورت تحلیلی-توصیفی برای جامعه­ آماری ۱۰۰ نفر می­باشد. ابزار پژوهش پرسشنامه می باشد که اعتبار روایی و پایایی آن توسط کارشناسان مرتبط مورد تایید قرار گرفته است. نتایج توسط نرم­افزار SPSS تحلیل شده است. یافته ها: به منظور تحلیل آماری استنباطی از آزمون کای­دو استفاده شد. نتیجه حاکی از کمتربودن سطح معنی­داری از مقدار بحرانی است. تاثیر قابل ملاحظه اهداف آموزش­های فنی و حرفه­ای در ایجاد ظرفیت­ها و فرصت­های بیشتر در ارتباط با مشاغل خانگی مورد تایید است. اما دستیابی به این هدف نیازمند توجه بیش از پیش مسئولین ذیربط در  این زمینه می­باشد. نتیجه گیری: زمینه مشاغل خانگی میتواند یکی از بهترین پیشنهادها به افراد در وضعیت امروز باشد؛ اما پیمودن این راه متعالی مستلزم غلبه بر ترسهایی است که لاجرم در هنگام اقدام پیش میآید و مانع از حرکت فرد در مسیری میشود که رشد فردی و جمعی را در پیش دارد. نکته مهم این است که فرد برای شروع کار به ایده- هایی نیاز دارد که بتواند تجاری شود. در واقع وقتی ایدهای به ذهن وی خطور میکند باید چگونگی اجرای آن را به صورت یک نقشه راه برای خود مجسم کند و اگر توفیق اجرای آن ایده را در شرایط مطلوبش دید شروع بکار کند. در کنار آن نباید از بحث مشاوره غافل ماند؛ مشاهده و بررسی افرادی که در شرایط مشابه توانستهاند موفقیت روزافزونی کسب کنند میتواند یکی دیگر از پیشنهادهایی باشد که به عنوان سرعت دهنده در مسیر کار عمل میکند، آموزشهای فنی و حرفهای در این میان میتوانند به عنوان راهکاری قابل ملاحظه در دستیابی به اهداف شاغلین در زمینه های فنی از جمله مشاغل خانگی تلقی شوند.

آموزش های فنی و حرفه ای, مشاغل خانگی, فرصت ها و ظرفیت ها, قزوین