حزب الله پور گلستانی - دانشگاه گنبد کاووس
مجید محمد اسمعیلی - دانشگاه گنبد کاووس

به منظور مقایسه عملکرد کمی و کیفی کشت مخلوط و خالص چند گونه ی مرتعی در منطقه نیمه خشک گنبد کاووس، آزمایشی در سال ۱۳۹۱-۹۲ انجام شد. الگوی کاشت (تیمار ها) در ۵ سطح و شامل کشت خالص Festuca ovina L.، Festuca arundinacea Schreb، Medicago scutellata L، Agropyron elongatum Jose و کشت مخلوط چهار گونه به نسبت ۲۵ درصد از هر یک بود. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد علوفه با ۰۱/۲۰۱۸ کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار کشت مخلوط و کمترین عملکرد با ۹۶/۴۱۶ کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار F. ovina بود. بیشترین عملکرد بذر با ۳۴/۹۶۹ کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار M. scutellata بود. مقایسه میانگین تیمارهای الگوی کاشت نشان داد که حداکثر ماده خشک قابل هضم در تیمار کشت خالص M. scutellata با ۴۵/۶۴ درصد و حداقل این صفت نیز مربوط به تیمار کشت خالص A. elongatum با ۵۴/۴۹ درصد مشاهده شد. بیشترین درصد کربوهیدرات های محلول در آب متعلق به تیمار کشت خالص M. scutellata با ۱۸/۱۳ درصد و A. elongatum با ۰۷/۶ درصد حداقل این مقدار را دارا بود. حداکثر پروتئین خام مربوط به تیمار کشت خالص M. scutellata با ۵۵/۲۰ درصد و حداقل این صفت مربوط به تیمار کشت خالص F. ovina با ۸۳/۱۱ درصد بود. حداکثر فیبر خام مربوط به تیمار A. elongatum با ۳۹/۴۶ درصد و حداقل آن مربوط به تیمار کشت مخلوط با ۳۲/۳۷ درصد بود. نسبت برابری زمین (بر اساس وزن علوفه خشک) برای گونه های مورد بررسی برابر با ۱۸/۱ ، یعنی LER>۱ بود.

منطقه نیمه خشک, کشت مخلوط, کشت خالص, عملکرد