احمد رضا پناهیان - دانشگاه تهران
حمید رضا ناصری - دانشگاه تهران
مجید کریمپور ریحان - دانشگاه تهران
محمد جعفری - دانشگاه تهران

در این پژوهش میزان ذخیره کربن در تاغ زارهای حاشیه جاده در محور ایوان کی-گرمسار که یکی از مهمترین و پر ترددترین جاده های کشور که از لحاظ بار ترافیکی و ایجاد آلودگی هوا و نزدیکی به پایتخت بسیار حائز اهمیت می باشد، اندازه گیری شد. بدین منظور تعداد ۱۱ پلات ۵۰۰ متر مربعی در حریم جاده جهت اندازه گیری پارامترهای پوشش گیاهی و خاک استفاده شد. نتایج نشان داد مجموع کل کربن ترسیب شده در پروفیل خاک جنگل دست کاشت تاغ برابر با ۷۲/۴۷ تن در هکتار است. نتایج آزمون مقایسه میانگین دانکن نشان دهنده عدم اختلاف معنی دار بین لایه های ۱۰ - ۳۰ و ۳۰ – ۹۰ سانتیمتری و اختلاف معنی دار این دو بخش با لایه سطحی خاک (۰ -۱۰ سانتیمتری) در سطح پنج درصد خطای آزمایش است. همچنین درصد کربن اندام هوایی شامل برگ و ساقه با بیوماس زیرزمینی تاغ دارای تفاوت معنی داری بود. میزان کل کربن ذخیره شده از مجموع اندام هوایی و زیرزمینی گیاه تاغ برابر ۲/۵۸۲ کیلوگرم در هکتار می باشد. با در نظر گرفتن عرض بزرگراه ها و شبکه راه های کشور، پتانسیل بزرگی برای ترسیب کربن وجود دارد. فواید ایجاد پوشش گیاهی حریم جاده ها علاوه بر ذخیره-سازی کربن عبارتند از: کاهش و کنترل فرسایش - ایجاد کریدور اکولوژیکی - چشم انداز عمومی - کاهش آلودگی صوتی و ایجاد میکروکلیما.

ذخیره کربن, حاشیه جاده, تاغ, گرمسار