احمد غلامی - دکتری اقتصاد
احسان سلیمی - استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه میبد
باقر ادبی فیروزجایی - استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه گنبد کاووس

امروزه اکثر کشورها مخارج خود را از طریق درآمدهای مالیاتی تامین مالی می کنند. در ایران طی سال های گذشته معافیت و مشوق های مالیاتی به بخش های مختلف اقتصادی اعطا شده است. سود سپرده های بانکی و عایدات سهام از جمله این موارد می باشند. علی رغم این که معافیت مالیاتی در راستای تحقق برخی اهداف مد نظر قرار می گیرد، برقراری آن موجب کاهش درآمد دولت می شود. به دنبال کاهش درآمدهای نفتی کشور در سال های اخیر یکی از مباحث نوین که در بین اقتصاددانان و سیاستمداران مطرح است وضع مالیات بر عایدات سهام و سود سپرده های بانکی می باشد. نظریه های متناقضی در مورد تاثیر وضع مالیات بر سود سپرده و نحوه اثرگذاری آن بر تولید وجود دارد. در مورد وضع مالیات بر عایدات سهام نیز نظرات متضادی در مورد تاثیری که مالیات بر سود سهام بر رفتار شرکت و در نتیجه بر عملکرد اقتصادی دارد وجود دارد. بر اساس دیدگاه جدید، مالیات از سود تقسیمی بر هزینه نهایی سرمایه تاثیر نمی گذارد و در نتیجه بر تصمیمات سرمایه گذاری تاثیری ندارد. بر اساس دیدگاه قدیمی، مالیات بر سود سهام تحریف کننده است و هزینه حقوق صاحبان سهام را افزایش می دهد. در این راستا هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیرات وضع مالیات بر عایدات سهام و سود سپرده بانکی بر متغیرهای کلان اقتصادی با رویکرد تعادل عمومی تصادفی پویا (DSGE) طی سال های ۱۳۹۸-۱۳۷۰ می باشد. نتایج نشان گر آن است که با وضع مالیات بر عایدی سهام، میزان سرمایه گذاری مولد کاهش یافته و شرکت ها در تامین مالی با مشکل مواجه شده و میزان سرمایه آن ها کاهش می یابد و به دنبال آن تولید با کاهش روبرو میگردد. با وضع مالیات بر سپرده های بانکی نیز نتایج مشابهی حاصل میگردد به طوری که تولید از حالت با ثبات خود کاهش می یابد و دیدگاه قدیمی تایید میگردد.

مالیات بر عایدی سهام, مالیات بر سود سپرده, پایه مالیاتی, مدل تعادل عمومی پویای تصادفی