الهام امراللهی - دانشجوی دکتری رشته علوم اقتصادی، گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
کامبیز هژبر کیانی - استاد، گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
عباس معمارنژاد - استادیار، گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
سید یحیی ابطحی - استادیار، گروه اقتصاد، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران

این مطالعه واکنش پویای نوسانات نرخ ارز اسمی را به وضعیت های مختلف رشد نقدینگی در اقتصاد ایران و طی دوره زمانی ۱۳۹۸:۰۴-۱۳۶۹:۰۳ مورد تحلیل قرار می دهد. بدین منظور نوسانات نرخ ارز اسمی با استفاده از مدل MS-EGARCH(۱,۱)[۱] با توزیع شرطی sstd محاسبه شده است. نتایج مطالعه با بهره گیری از مدل خودرگرسیون برداری آستانه ای[۲] (TVAR) و لحاظ نوسانات نرخ ارز اسمی به عنوان متغیر آستانه حاکی از آن است که در رژیم پایین نوسانات نرخ ارز اسمی، وقفه های رشد نقدینگی اثر معنی داری بر نوسانات نرخ ارز اسمی ندارند اما در رژیم بالای نوسانات نرخ ارز اسمی، وقفه های رشد نقدینگی اثر مثبت و معنی داری بر نوسانات نرخ ارز اسمی دارند؛ همچنین رابطه مبادله تجاری، نوسانات نرخ ارز اسمی را در رژیم بالای نوسانات نرخ ارز اسمی، کاهش می دهد. نتایج مطالعه با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری با امکان تغییر رژیم مارکوف[۳] (MSVAR) نشان می دهد که در معادلات نوسانات نرخ ارز اسمی و رشد نقدینگی، ضرایب خودرگرسیونی در هر دو رژیم معنی دار هستند. همچنین نتایج آزمون علیت گرنجر بر پایه معادلات MSVAR حاکی از آن است که در رژیم پایین نوسانات نرخ ارز اسمی، رشد نقدینگی علت گرنجری نوسانات نرخ ارز اسمی نمی باشد اما رشد نقدینگی علیت گرنجر نوسانات نرخ ارز اسمی در رژیم بالای نوسانات نرخ ارز اسمی خواهد بود. از طرف دیگر، رابطه مبادله تجاری نیز علیت گرنجر نوسانات نرخ ارز اسمی در رژیم بالای نوسانات نرخ ارز اسمی است. با توجه به نتایج مطالعه در رژیم بالای نوسانات نرخ ارز اسمی، رشد نقدینگی و رابطه مبادله تجاری بر نوسانات نرخ ارز اسمی موثر می باشند، لذا چنانچه رشد نقدینگی کنترل شود و رابطه مبادله تجاری بهبود یابد، باعث کاهش در نوسانات نرخ ارز اسمی می شود که می تواند به عنوان یک نکته راهبردی مورد توجه سیاست گذاران قرار گیرد.

مدل خودرگرسیون برداری آستانه ای (TVAR), مدل خودرگرسیون برداری با امکان تغییر رژیم مارکوف (MSVAR), مدل مارکوف سوئیچینگ گارچ (MSGARCH), نقدینگی, نوسانات نرخ ارز اسمی