رسول بخشی دستجردی - عضو هیات علمی دانشگاه یزد
رحیم دلالی اصفهانی - عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان
مصطفی عمادزاده - عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان
منصور مهینی زاده - دانشجوی دوره دکتری اقتصاد دانشگاه اصفهان
داود محمودی نیا - دانشجوی دوره دکتری دانشگاه اصفهان

چکیده مقایسه تطبیقی بین نتایج آزمون الگوی رشد برون زا و الگوی رشد درون زا با استفاده از بر تکنیک VECM در اقتصاد ایران طی دوره ۸۶-۱۳۵۳، نشان می دهد که در بلندمدت رابطه متقابل مثبتی بین جمعیت و درآمد سرانه واقعی برقرار است. با این وجود، بر اساس تابع واکنش به ضربه، می توان ارزیابی نمود که در کوتاه مدت رابطه معکوسی بین جمعیت و درآمد سرانه واقعی حاکم است. به رغم آنکه این نتایج نشان می دهد رشد جمعیت در کوتاه مدت باعث بالا رفتن هزینه های اجتماعی می شود، ولی در بلندمدت، نوعی پس انداز ملی بوده و موجد ظرفیت اضافی در اقتصاد خواهد شد، به گونه ای که بر پایه آن، بخش عرضه اقتصاد قادر است بنای رشد اقتصادی پایدار خود را در بلندمدت با تکیه بر مازاد ظرفیت به وجود آمده در بخش تقاضا، دوام و استحکام بیشتری ببخشد. ترکیب این دو نتیجه درمورد اقتصاد ایران همراه با مباحثات نظری، بیانگر ضعف دیدگاه مالتوسی در ادبیات مناظره پیرامون جمعیت و رشد می باشد.

اقتصاد ایران, جمعیت, شکاف رشد طبیعی, مدل VECM