مهدی نجاتی - استادیار بخش اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان

یکی از راه های مناسب جهت پیمودن مسیر توسعه و رشد، استفاده از دانش فنی و توانایی های مالی کشورهای خارجی است. این امر می تواند از طریق ورود سرمایه گذاری مستقیم خارجی تحقق یابد. استفاده از این ابزار نه تنها برای کشورهای در حال توسعه بلکه برای کشورهای توسعه یافته حیاتی به نظر می رسد. لذا در تحقیق حاضر با استفاده از یک مدل تعادل عمومی قابل محاسبه به بررسی اثرات ورود سرمایه گذاری مستقیم خارجی به اقتصاد ایران در قالب چهار سناریو پرداخته شده است. سناریوی اول به صورت افزایش صد درصدی ورود سرمایه های خارجی همراه با افزایش ۵ درصدی بهره وری کل عوامل تولید و سناریوی دوم و چهارم ورود سرمایه های خارجی بدون تغییر بهره وری در بخش های مختلف اقتصادی است. افزایش صد درصدی سرمایه های خارجی همراه با کاهش ۵ درصدی بهره وری کل عوامل تولید در سناریوی سوم لحاظ شده است. نتایج سناریوی اول افزایش نسبتا بالای تولید، صادرات و واردات و کاهش قیمت ها در بخش های مختلف و ارتقای تولید ناخالص داخلی و رفاه و کاهش سطح عمومی قیمت ها را در سطح کلان نشان می دهد. در سناریوی دوم و چهارم، ورود سرمایه گذاری خارجی تغییر نسبتا کم تولید، صادرات، واردات و قیمت ها در بخش های مختلف و همچنین واکنش ضعیف متغیرهای کلان اقتصادی را بهمراه دارد. نتایج سناریوی سوم حاکی از اثرات منفی سرمایه گذاری مستقیم خارجی در اقتصاد ایران است. درمجموع شواهد حاکی از این است که چنانچه ورود سرمایه های خارجی بهره وری را افزایش دهد، بهره مندی اقتصاد بیشتر خواهد بود.

سرمایه گذاری مستقیم خارجی, اقتصاد ایران, بهره وری کل عوامل تولید, مدل تعادل عمومی