روزبه قوسی - دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشکده مهندسی صنایع، تهران
روناک یاریان - گروه خودروسازی سایپا، تهران
سعید اسلامی - دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشکده مهندسی صنایع، تهران

تمایل واحدهای صنعتی در استفاده از پرسنل شرکتهای پ یمانکاری به جا ی پرسنل خودی، ضمن واگذاری بخش عمده ای از مسئولیت ها، در مقابل ریسک های شغلی مرتبط را نیز به پیمانکاران منتقل می نماید . آمارها نیز ب یانگر این موضوع هستند که عملکرد بهداشتی، ایمنی و زیست محیطی ) ) HSE پیمانکاران هیچگاه بـه مطلوبیـت خود شرکت های کارفرما نبوده و عملا م یزان و شدت حوادث در پروژه های تحت راهبری شرکتهای پیمانکاری بسیار بـالاتر از پروژه هایی است که با استفاده از پرسنل خود واحدهای صنعتی اجرا می شود . از دلایل ا ین امر میتوان به بالا بودن میزان خطرهای بالقوه فعالیت های زیـر نظـر شـرکتهای پ یمانکـار ی، و کـم تـوجه ی پیمانکار و کارفرما اشاره نمود . متاسفانه اکثریت مدیران واحـدهای صـنعتی در زمـان انتخـاب پیم انکـاران بـا مـسئولین ایمنـی واحدهای تحت سرپ رستی شان مشورت ننموده و عملا حساسیت ز یادی به برنامـه هـا یHSE و بـویژه سیـ ستم مـد یریت HSE ( خاص پ یمانکار نشان نم ی دهند و یا اگر هم ا ین حساس یت محقق گردد بسیار زودگذر بوده و تا پا یان پروژه استمرار HSE-MS ) نخواهد داشت . مشارکت فعال و مداوم واحدهای صنعتی شرکتهای پ یمانکار لازمه دست یابی به هدف اصل ی یـا همـان بهبـود عملکـرد HSE است، میباشد . نقش سا زمانها واحدهای صنعتی ( کارفرما ) و شرکتهای پ یمانکار در ا ین زم ینه کاملا متما یز است، امـا بـا ایـن حـال HSE می توان با تعر یف روشن ی از مسئول یت ها و انتظاراتی که واحدهای صنعتی از پیمانکاران دارند، در راستای ارتقاء عملکـرد گام برداشت . بعنوان مثال واحدهای صنعتی ( کارفرما ) باید با استفاده از س یستم مدیریت HSE پیمانکار، برنامـه هـا ی شـرکتهای مذکور را تحت بازب ینی و ارز یابی قرار دهد، و پ یمانکار نیز در مقابل با ید اطلاعات موردنیاز ر ا فراهم نماید . ایجاد یـ ک قالـب استاندارد برای آماده سازی اطلاعات موردنیاز می تواند در تسریع و تسهیل فرآیند ارتباطات نقش مهمی ایفا نماید . یکی از الزامات ی که در س یستم های مدیریت HSE مورد توجه قرار مـ ی گیـ رد، مـواردی اسـت کـه سـازمان و واحـدهای تولیدی و صنعتی با ید در انتخاب پ یمانکار رعا یت نمایند . بمنظور انطباق با الزامات س یستم مد یریت HSE ، شرکتهای پ یمانکـار یـ ا بایستی یک HSE-MS سازگار با HSE-MS سازمانها و واحدهای کارفرما داشته باشد، و یـ ا لازم اسـت کـه مطـابق بـا س یـ ستم مدیریت HS E کارفرما عمل نمایند . آنچه در ا ین مقاله بدان پرداخته می شود، ارائه روشـ ی بـرا ی انتخـاب پ یمانکـار و بررسـ ی عملکرد او در طول پروژه از لحاظ مدیریت HSE است . این ش یوه متشکل از چند ین مرحله است که با برنامه ریزی بـرا ی کـار موضوع قرارداد، و ارز یابی و سنجش خطرهای شغلی آغاز شده و ضمن پوشش کلیه مرا حل عملکرد پیمانکار را تحـت نظـارت قرار می دهد

سیستم مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست، انتخاب پیمانکار، مدیریت پیمانکار