مریم ذبیحی پورسعادتی - Department of social work, University Of Social Welfare And Rehabilitation Sciences
جعفر بوالهری - Spiritual health research center, Iran University Of Medical Sciences

مقدمه: به رغم شیوع قابل توجه اختلالات روانپزشکی و بار جهانی بالای این بیماری ها، بخش زیادی از افراد مبتلا به اختلالات روانپزشکی خدمات مورد نیاز خود را دریافت نمی کنند که از آن به شکاف مراقبتی یاد می شود. یکی از اهداف سازمان بهداشت جهانی کاهش این شکاف مراقبتی است. هدف از این مطالعه مرور مهمترین راهبردهای جهانی و منطقه ای برای کاهش شکاف مراقبتی است. روش: این مطالعه به روش مروری و با جستجو در پایگاه های پاب مد، ساینس پروکوست و نیز اس ای دی، مگ ایران و نور مگ در بازه زمانی ۲۰۲-۲۰۱۰ با کلیدواژه های mental health services، treatment gap،accessibility،care gap ،remote care و long distance intervention به زبان انگلیسی و نیز خدمات سلامت روان، مراقبت از راه دور، شکاف درمانی و دردسترسی خدمات به زبان فارسی انجام شد. در مجموع سی و هفت سند مطالعه شدند و یافته های مربوط به راهبردها خلاصه شد. نتایج: در این مطالعات به چهار راهبرد کلی برای کاهش شکاف مراقبتی اشاره شده است، ادغام و یکپارچه سازی خدمات سلامت روان در سیستم مراقبت اولیه؛ مراقبت های از راه دور؛ ظرفیت سازی و به کارگیری نیروهای غیرمتخصص آموزش دیده و مراقبت های مبتنی بر اجتماع. این راهبردها به ویژه به کشورهای با درآمد پایین و متوسط توصیه شده اند و مطالعات مختلف اثربخشی آن ها را بررسی کرده اند. بحث و نتیجه گیری: ادغام یا یکپارچه سازی مراقبت سلامت روان مهمترین راهبرد کلان در سلامت روان است. چرا که درمان در بیمارستان های روانپزشکی، درمان دارویی صرف، رواندرمانی و مشاوره بدون پرداختن به عوامل اجتماعی موثر در اختلالات سلامت روان به ناکارآمدی رسیده است. مددکاران اجتماعی در نظام سلامت و به ویژه مددکاران اجتماعی روانپزشکی در کار با بیماران روان نیازمند این رویکرد نوین می باشند. حمایت روانی اجتماعی و مددکاران اجتماعی دو حلقه مفقود در نظام مراقبت سلامت روان هستند.

Mental Health, Care Gap, Community-Based, Psychiatric Social Work, Virtual Care, Remote Psychosocial Support, Integration, سلامت روان, شکاف مراقبتی, اجتماع محور, مددکاری اجتماعی روانپزشکی, مراقبت مجازی, حمایت های روانی اجتماعی از راه دور, یکپارچه سازی