سعید اسلامی - دانشجوی دکتری علوم سیاسی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران.
فاطمه سلیمانی بورلک - دانشیار گروه علوم سیاسی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران
امیر مسعود تدین - استادیار گروه علوم سیاسی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران

ژان ژاک روسو (۱۷۱۲-۱۷۷۸) فیلسوف و نظریه‎پرداز فرانسوی یکی از تاثیرگذارترین متفکران عصر روشنگری به شمار می آید. وی در یکی از برجسته ‎ترین مقالاتش با عنوان «گفتاری درباره علل نابرابری» آشکارا اعلام می دارد که میان نابرابری و مالکیت خصوصی به عنوان گناه نخستین نابرابری، ارتباط مستقیمی وجود دارد. حال جستار پیش رو که ازلحاظ محتوا بنیادی نظری و از جهت روش‎شناسی، انتقادی متکی بر نظریه تضاد و تعارض است؛ تلاش دارد با مفروض قراردادن ربط نظریه نابرابری روسو با انسان شناسی نظری او به این پرسش پاسخ دهد که عناصر و مولفه های انسان شناسی نظری روسو چیست و چگونه با ریشه های نابرابری در اقتصاد سیاسی روسو قابل تعمیم و تفسیر به‎نظر می رسد؟ حاصل پژوهش حاضر نشان می دهد گرچه رویکرد روسو درزمینه مالکیت خصوصی در مقاله «اقتصاد سیاسی» و مقاله «گفتاری درباره نابرابری»، متفاوت به ‎نظر می رسد؛ ولی ریشه های نابرابری اخلاقی/ اجتماعی انسان را باید در مولفه های انسان شناسی نظری او درخصوص انسان طبیعی و انسان مدنی با مفاهیمی کلیدی همچون عشق به خود، ترحم و شفقت، همچنین تمایزات بنیادین نگرش او به وضع طبیعی، انسان اولیه و انسان متمدن (در مقایسه با تعالیم کلیسای کاتولیک، نظریه وضع طبیعی هابز و وضع مدنی لاک) در تغییر قلمرو نابرابری از خدا و فرد به‎سمت قانون و جامعه باید جستجو کرد.

انسان شناسی نظری, نابرابری, وضع مدنی, مالکیت خصوصی, ژان ژاک روسو