مهسا مرادمند - دانشجوی دکتری، گروه روان شناسی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران
حسن عشایری - استاد، دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران
هومن نامور - استادیار، گروه روانشناسی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران

هدف: پژوهش حاضر باهدف پیش بینی شرمساری نوجوانان بر اساس شفقت به خود و تنظیم هیجان با توجه به نقش میانجی حل مشکل در نوجوانان ۱۲ تا ۱۵ سال شهر تهران انجام شد. روش پژوهش: در قالب یک طرح همبستگی به شیوه مقطعی، ۳۲۰ نفر (دختر و پسر) از نوجوانان شهر تهران به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند که پس از جمع آوری داده ها، تعداد ۳۱۲ پرسشنامه قابل تجزیه و تحلیل بوده است و از شرکت کنندگان خواسته شد به پرسشنامه های استاندارد تنظیم هیجان گارنفسکی و همکاران (۲۰۰۱)، حل مشکل هپنر و پترسون (۱۹۸۲)، شفقت به خود نف (۲۰۰۳) و احساس شرم و گناه کوهن و همکاران (۲۰۱۱) پاسخ دهند. به منظور تحلیل داده از نرم افزارهای Spss و Smart-PLS استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که ۶۵.۹ درصد از تغییرات شرمساری ناشی از تغییرات متغیرهای شفقت به خود و تنظیم هیجانی است و تمامی متغیر­های مذکور تاثیر معناداری بر شرمساری دارند (۰۰۱/۰P<). همچنین نتایج مرتبط با نقش میانجی گری حل مشکل، نشان داد که صرفا تنظیم هیجان منفی از طریق حل مشکل بر شرمساری با شدت ۰.۴۵ اثر غیرمستقیم دارد (۰۰۱/۰P<) و دو متغیر تنظیم هیجان مثبت و شفقت به خود از طریق حل مشکل بر شرمساری دارای تاثیر غیرمستقیم نمی­باشند (۰۵/۰P>). نتیجه ­گیری: بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که متغیرهای شفقت به خود و تنظیم هیجانی بر شرمساری نوجوانان تاثیرگذار می باشند و حل مشکل در رابطه بین تنظیم هیجان منفی و شرمساری نوجوانان نقش میانجی دارد؛ بنابراین، توجه به این مکانیسم ها می تواند در تدوین مداخلات پیشگیرانه و درمانی کارآمد برای نوجوان در مقابله با شرمساری نوجوانان و ابتلا به نشانه های افسردگی مفید باشد.

تنظیم هیجان مثبت و منفی, شفقت به خود, حل مشکل, شرمساری نوجوانان