پرویز ناصرامینی - گروه علوم دامی، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران
ناصر ماهری سیس - گروه علوم دامی، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران
رامین سلامت دوست نوبر - گروه علوم دامی، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران
امیر رضا صفایی - موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
مقصود بشارتی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

هدف از پژوهش حاضر بررسی امکان جایگزینی سطوح مختلف سیلاژ علوفه بادام زمینی با سیلاژ ذرت و اثرات این جایگزینی بر عملکرد و فراسنجه های خونی بره های مغانی بود. در پژوهش حاضر، ابتدا علوفه بادام زمینی در نسبت های اختلاط صفر (شاهد)، ۲۵، ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ درصد، جایگزین سیلاژ ذرت شده و به مدت چهار هفته سیلو شدند. تعداد ۳۰ راس بره نر مغانی با میانگین وزنی ۳۰ کیلوگرم انتخاب و در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در جایگاه های جداگانه در ۵ تیمار و هر تیمار با ۶ تکرار به مدت ۷۰ روز با جیره های غذایی آزمایشی تغذیه شدند. یک روز قبل از شروع دوره آزمایش و یک روز قبل از اتمام دوره آزمایش، از طریق ورید وداج بره ها خونگیری انجام شد. بررسی نتایج این پژوهش نشان داد که جایگزین کردن ۲۵ درصد علوفه بادام زمینی با تیمار حاوی علوفه ذرت سیلو شده تاثیر معنی داری بر میانگین افزایش وزن روزانه و وزن نهایی بره ها در مقایسه با تیمار شاهد نداشت ولی با افزایش سطح جایگزینی علوفه بادام زمینی، افزایش وزن روزانه و در نتیجه وزن نهایی به طور معنی داری کاهش یافت (P<۰/۰۰۰۱). هر چند تفاوت معنی داری از نظر مصرف ماده خشک بین تیمارهای آزمایشی مشاهده نشد اما ضریب تبدیل غذایی به طور معنی داری تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت (P<۰/۰۰۰۱). مناسب ترین ضریب تبدیل غذایی مربوط به تیمار شاهد و همچنین تیمار حاوی ۲۵ درصد علوفه بادام زمینی بوده و با افزایش سطح جایگزینی علوفه بادام زمینی از ۲۵ درصد، ضریب تبدیل غذایی به طور معنی داری افزایش یافت. از بین فراسنجه های خونی مورد آزمایش، تفاوت معنی داری از نظر آلبومین و کلسترول، بین تیمارهای آزمایشی مشاهده نشد، اما پروتیین کل (P<۰/۰۵)، تری گلیسرید (P<۰/۰۰۰۱) و گلوکز خون (P<۰/۰۰۰۱) به طور معنی داری تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند. جایگزینی کامل سیلاژ علوفه بادام زمینی به جای سیلاژ ذرت، باعث افت معنی دار گلوکز خون بره ها گردید، در حالی که کم ترین مقدار پروتیین خون مربوط به تیمار شاهد بود. در مجموع به نظر می رسد بدون اثر منفی بر عملکرد و فراسنجه های خونی، می توان سیلاژ علوفه بادام زمینی را در سطح ۲۵ درصد جایگزین سیلاژ ذرت در جیره غذایی بره های پرواری کرد. اما سطوح بالاتر به ویژه سیلوی حاوی ۱۰۰ درصد علوفه بادام زمینی موجب افت عملکرد دام های مورد آزمایش می گردد.

بره مغانی, سیلاژ ذرت, ضریب تبدیل غذایی, علوفه بادام زمینی, گلوکز خون