مریم محمدی - کارشناس ارشد تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و ت
حیدر صادقی - استاد دانشگاه تربیت معلم
حسن صادقی نائینی - استادیار دانشگاه علم و صنعت
حجت اله نیک بخت - استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

زمینه و هدف: ارگونومی علم تطابق تجهیزات و شرایط محیطی با کاربر (استفاده کننده) است و آنتروپومتری که از مباحث مطرح در این علم محسوب می شود، علم سنجش ابعاد بدنی تعریف شده است. به کمک سنجش های آنتروپومتریک، اطلاعات قابل ملاحظه ای در خصوص ویژگی های ابعادی بدن کسب خواهد شد که نهایتا می تواند به استانداردهای ملی و با منطقه ای بیانجامد. هدف از انجام این تحقیق تعیین مشخصات ارگونومیک دستگاه دوچرخه بیضی پارکی با تاکید بر شاخص های آنتروپومتری زنان ایرانی است. روش بررسی: در این مطالعه خصوصیات آنتروپومتریکی 70 زن و ابعاد مورد نیاز دوچرخه بیضی اندازه گیری شد. سپس با توجه به صدک ها مربوطه و نوع استقرار بر روی دستگاه دوچرخه بیضی، ابعاد این دستگاه مورد ارزیابی قرار گرفت. از آزمون تک گروهه t برای مقایسه اندازه دستگاه وابعاد بدن کاربران زن استفاده شد. یافته ها: داده ها نشان داد که بین فاصله افقی و عمودی پا – چنگش صدک پنجاهم بانوان کاربر و ابعاد دستگاه دوچرخه بیضی تفاوت معنی داری وجود دارد. همچنین بین چنگش راست و چپ صدک نود و پنجم بانوان کاربر و فاصله افقی دستگیره های دستگاه تفاوت معنی داری وجود دارد. اما بین فاصله ی افقی پای راست و چپ صدک نود و پنجم بانوان کاربر و فاصله ی افقی کفشک های دستگاه تفاوت معنی داری دیده نشد. نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، این نتیجه حاصل شد که فاصله ی افقی دستگیره های دستگاه دوچرخه بیضی نسبت به کفشک ها برای بانوان زیاد و ارتفاع آن کوتاه است. همچنین مشخص شد فاصله افقی دستگیره ها از هم زیاد است. نتایج حاضر علاوه بر آنکه عدم تناسب دوچرخه بیضی پارکی با مشخصه های آنتروپومتریکی و ارگونومیکی را به طور معنی داری نشان داد، بر ضرورت رعایت استانداردهای لازم در ساخت و تجهیزات ورزشی تاکید نمود.

ارگونومی، آنتروپومتری، دستگاه بدنسازی پارکی