سید نصرالله سجادی - دانشیار دانشگاه تهران
محمد خبیری - دانشیار دانشگاه تهران
ابوالفضل علیزاده گلریزی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران

امروزه در دنیا باشگاه های ورزشی به دنبال جذب هر چه بیشتر تماشاگران به سمت تیم های خود می باشند. زیرا این تماشاگران هستند که با حضور خود در استادیوم های ورزشی و حمایت از تیم های محبوب خود باعث می شوند که سودهای اقتصادی به سمت باشگاه ها جریان پیدا کند. از آنجایی که هواداران وفادار باشگاه بیشترین درصد خرید بلیط مسابقات تیم های ورزشی و خرید لوازم مرتبط با باشگاه ها را به خود اختصاص می دهند لذا امروزه مدیران بازاریابی باشگاه ها به دنبال شناسایی عوامل موثر بر وفاداری هواداران و تقویت آنها می باشند تا از این طریق بتوانند هرچه بیشتر برای باشگاه سود آوری داشته باشند. این تحقیق با عنوان عوامل موثر بر وفاداری هواداران به برند باشگاه های پرطرفدار لیگ حرفه ای فوتبال ایران انجام گرفت. تحقیق حاضر از نوع توصیفی پیمایشی می باشد که به صورت میدانی انجام گرفت و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه گلادن و فانک(2002) استفاده شد. روایی پرسشنامه توسط اساتید و متخصصان مربوط تعیین و علاوه براین با استفاده از تجزیه و تحلیل عاملی اکتشافی مورد بررسی و تایید قرار گرفت و پایای آن با استفاده از آزمون آلفای رونباخ (p=0.748) به دست آمد که قابل قبول بود. تعدا نمونه با استفاده از جدول مورگان برای هواداران هر یک از سه تیم استقلال، پرسپولیس تراکتورسازی تبریز 387 نفر بود که در مجموع 1161 نفر بود که به صورت تصادفی ساده در بین تماشاگران در دو استادیوم آزادی و یادگار امام تبریز انتخاب شدند و داده ها از میان آنها جمع آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های تحلیل عاملی اکتشافی، کلموگروف اسمیرنوف و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل نشان داد که از عوامل ویژگی های تداعی برند سه عامل سرمربی، مدیریت و نشان تاثیر مثبت بر وفاداری دارند. از مزایای تداعی برند عامل های گریز و هویت هواداران تاثیر مثبت و پذیرش توسط گروه همسالان تاثیر منفی بر وفاداری دارند و از عوامل نگرش تداعی برند دو عامل اهمیت و دانش تاثیر مثبتی بر وفاداری هواداران به برند باشگاه داشتند.

هواداران، تداعی برند، وفاداری به برند، لیگ حرفه ای فوتبال ایران