هانیه نصیری - کارشناسی ارشد، مهندسی و مدیریت ساخت، دانشگاه صنعتی امیرکبیر
اقبال شاکری - هیئت علمی، مهندسی و مدیریت ساخت، دانشگاه صنعتی امیرکبیر

در کشورهای در حال توسعه، ساخت و نگهداری زیرساخت ها نقش مهمی در تقویت توسعه اقتصادی و پیشرفت اجتماعی دارد. با وجود چالش هایی مانند منابع محدود، شهرنشینی سریع و نیاز به توسعه پایدار، نیازمند رویکردهای نوآورانه ای برای افزایش کارایی و مدیربت فرآیندهای ساخت وساز و نگهداری زیرساخت ها است. یکی از رویکردهای موثری که در سال های اخیر در مراحل مختلف عمر زیرساخت ها مورد توجه قرارگرفته است، استفاده از ابزارهای جدیدی از قبیل BIM، VR/AR است. این ابزارها با توانایی ارائه مدل های سه بعدی و امکان پردازش اطلاعات مرتبط با هر مرحله از پروژه، نقش موثری در ساخت و تعمیر و نگهداری زیرساخت ها ایفا می کنند. در این مقاله با مطالعه و مروری بر مقالات و پژوهش های پیشین صورت گرفته در چند پایگاه علمی از جمله Google Scholar و IranDoc ، بر چگونگی بهره گیری از ابزارهای جدید در مراحل مختلف چرخه حیات زیرساخت و نتایج استفاده از این ابزارها بر افزایش کارایی و مدیریت بهتر زیرساخت، اشاره خواهد شد. استفاده از BIM در مرحله ساخت و ساز، یک نمایش سه بعدی جامع از ویژگی های فیزیکی و عملکردی زیرساخت ارائه می دهد که تجسم، هماهنگی و همکاری بهتر بین سهامداران را تسهیل می کند. همچنین مدیریت کارآمد داده های پروژه را امکان پذیر می کند. فناوری های واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) نیز این پتانسیل را دارند که با ارائه تجربیات تعاملی و فراگیر، فرآیندهای ساخت و نگهداری را متحول کنند. استفاده از ابزارهای جدید می تواند فرصت های قابل توجهی را برای بهبود مدیریت ساخت و نگهداری ارائه دهد. با این وجود، چالش هایی مانند زیرساخت های تکنولوژیکی محدود، شکاف های مهارتی و محدودیت های هزینه باید برطرف شوند تا از اجرای موفقیت آمیز اطمینان حاصل شود.

زیرساخت، تعمیر و نگهداری، مدلسازی اطلاعات ساختمان، واقعیت افزوده، واقعیت مجازی