عارفه سلیمی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته تکنولوژی آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد، ایران.
الهه سالکی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته تکنولوژی آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد، ایران.
ثمره مسقطی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته تکنولوژی آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد، ایران.

درس مطالعات اجتماعی در پی تﻘویت شایستگی های اجتماعی، فرهنگی، تربیتی، اقتصادی و سیاسی دانش آموزان می باشد، و تحقق هدف های این درس، در گرو به کارگیری روش های کارآمد تدریس و آموزش می باشد. لذا این پژوهش به بررسی «اثربخشی آموزش به روش یادگیری معکوس بر یادگیری مفاهیم درس علوم اجتماعی دانش آموزان دوره متوسطه» پرداخت. روش انجام این تحقیق، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری را کلیه دانش آموزان پایه نهم (دوره متوسطه اول) شهرستان یزد تشکیل دادند، و به منظور انجام تحقیق با نمونه گیری دردسترس یک گروه ۳۰ نفری از دانش آموزان انتخاب، و در دو گروه ۱۵ نفری تحت عنوان گروه آزمایش و کنترل موردبررسی قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، آزمون معلم ساخته یادگیری مفاهیم درس علوم اجتماعی بود. پروتکل آموزشی برای گروه آزمایش «برای چهار فصل از کتاب علوم اجتماعی پایه نهم» بر طبق روش یادگیری معکوس طی ۸ جلسه اجرا شد. پیش از مداخله آموزشی و پس ازآن، از هر دو گروه آزمون به عمل آمد و میزان یادگیری دو گروه سنجش شد و داده های گردآوری شده با نرم افزار ۲۴spss و آماره تحلیل کوواریانس مورد پردازش و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد، ۴/۴۳ درصد کوواریانس نمرات پس آزمون متغیر «یادگیری مفاهیم علوم اجتماعی» ناشی از تاثیر «روش یادگیری معکوس» بود و میانگین نمرات دانش آموزان افزایش یافت. بنابراین با توجه به اثربخشی این رویکرد، پیشنهاد می شود معلمان دوره متوسطه برای تدریس علوم اجتماعی از روش های نوین مانند یادگیری معکوس استفاده نمایند تا شاهد یادگیری عمیق و پایدار در این درس باشند.

یادگیری معکوس، مفاهیم علوم اجتماعی، دوره متوسطه