صادق برزگر - استادیار گروه جغرافیای انسانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
محمد رسولی - دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه زنجان، ایران

با ورود به عصر جهانی شدن لزوم توجه به مناطق مرزی و رقابت پذیری این مناطق با مناطق مرکزی بیش از پیش در هر کشوری مطرح شده است. رقابت پذیری مناطق مرزی تلاش برای از بین بردن وضع نامساعد اجتماعی، اقتصادی، محافظت، توجه به توانمندی ها و قابلیت های این مناطق و نیز ارتقای سرمایه های فیزیکی، طبیعی و مصنوعی است. هدف از پژوهش حاضر تبیین رقابت پذیری استان کردستان است؛ بنابراین محققان سعی کرده اند تا وضعیت های محتمل رقابت پذیری آینده استان را تحلیل کنند. پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، براساس روش علم آینده پژوهی، اکتشافی است. همچنین، جمع آوری اطلاعات به دو صورت کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته است. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده ها، بیان وضعیت شاخص ها و استخراج عوامل کلیدی و سناریوها از نرم افزارهای آینده نگاری میک مک و سناریو ویزارد و نیز برای شناسایی استراتژی رقابت پذیری از نرم افزار متاسوات استفاده شده است. در پژوهش حاضر داده های کیفی و کمی به ترتیب با پرسشنامه باز و بررسی اسناد و به صورت عددی به دست آمد. بدین صورت که در وهله نخست از پرسشنامه باز برای استخراج کلی عوامل موثر بر رقابت پذیری و در وهله دوم نیز برای استخراج عوامل کلیدی از وزن دهی پرسشنامه های دلفی در نرم افزار میک مک استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر حاکی از ناپایدار و شکننده بودن الگوی رقابت پذیری استان کردستان است. همچنین، ضریب پژوهش بیانگر تحقق سناریوها با وضعیت های نامطلوب بوده است. بهترین راه حل برای برون رفت از سناریوهای نامطلوب به وضعیت مطلوب، تاکید بر شاخص هایی با بیشترین کامیابی، تقلید ناپذیری و تناسب با رقابت پذیری بوده است.

: عوامل کلیدی, سناریونگاری, استراتژی, استان کردستان