محمدرضا زاهدی - دانشیار مهندسی صنایع ، دانشکده مهندسی صنایع ، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران.
امیرحسین محتشم - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع ، دانشکده مهندسی صنایع ، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران

یکی از چالش های اصلی سرمایه اجتماعی ، سنجش و اندازه گیری آن است . از آنجا که سرمایه اجتماعی یک مقوله کیفی است ، سنجش آن با مشکلات خاصی مواجه است و به همین دلیل تاکنون روش و رویه یکسانی برای آن ارایه نشده است . این یک واقعیت است که اگر نتوانید اندازه گیری کنید، نمی توانید مدیریت کنید و آنچه قابل اندازه گیری است قابل انجام می باشد. با وجود تلاشهای فراوانی که محققین در رابطه با سنجش و اندازهگیری سرمایه اجتماعی در اقصی نقاط دنیا انجام داده اند، متاسفانه یکی از بزرگترین نقاط ضعف موجود فقدان اجماع آنها پیرامون روش اندازه گیری این پدیده می باشد. با توجه به این مهم که گام نخست در اندازهگیری هر چیزی تعریف صفت و ویژگی مورد نظر می باشد در این نوشتار نخست تعاریفی از سرمایه اجتماعی عرضه شده و به دنبال آن ضمن تاکید بر عدم اجماع محققین در خصوص به کارگیری روشهای اندازهگیری سرمایه اجتماعی مدلهای مختلفی تشریح می گردد. در مدلهای کیفی ، مدلSCAT که توسط بین و هیکس ارائه گردیده و مدلCRLRA که به وسیله فالک و کیلپاتریک مطرح شده و مدل کریشنا و شرادر و معرفی می گردند. سپس مدلهای کمی اسنیجدرز، پاتنام و فوکویاما تعریف می گردند.

سرمایه اجتماعی ، مدل های کیفی اندازه گیری سرمایه اجتماعی ، مدل های کمی اندازه گیری سرمایه اجتماعی