مهرانه جمشیدی سورکی - دانشجوی کارشناسی ارشد بیماری شناسی گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران
محمدعلی تاجیک قنبری - دانشیار گروه گیاهپزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران
همت اله پیردشتی - دانشیار گروه زراعت، پژوهشکده ژنتیک طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران
زهرا نوری آکندی - دکتری زراعت، اکولوژی گیاهان زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران

از آنجایی که دفع پساب صنایع و معادن، مخاطرات و مشکلات زیست محیطی عدیده ای را به دنبال دارد، حذف فلزات ازاب و محیط با استفاده از روش های بیولوژیکی و روش زیست پالایی مورد توجه قرار گرفته است. عنصر روی در بسیاری ازمحیط ها مانند خاک آب های طبیعی و حتی آب باران وجود دارد. مقادیر غیرمجاز روی در خاک معمولا به دلیل آلودگی -های ناشی از لجن فاضلاب کودهای شیمیایی و آفت کش ها بوده که برای موجودات زنده خطرناک می باشد. هدف ازمطالعه حاضر بررسی جذب فلز روی از محیط توسط قارچ های رشته ای می باشد. در این تحقیق از ۱۰ جدایه قارچی ازجمله Acrostalayxus luteoalbus, Montognula, richoderma harzianum, Metarhizlum anisopliae, Exophalala aligosperum, Paecilomyces lilacinas, Goidanichidla aspergillos, Chaetomium sp., Volotena ciliata تهیه شده از گروه گیاه پزشکی دانشگاه علومکشاورزی و منابع طبیعی ساری استفاده شد. به منظور تهیه محلول پایه فلز روی در این تحقیق از نمک روی(ZnSo(۴), ۷H(۲)O) استفاده شد. غلظت های اصلی مورد استفاده در انجام آزمایشات برای این فلز صفر. ۶۰ و ۱۲۰ پی پی امبود. نتایج پژوهش حاضر نشان داد. جدایه های قارچی Acrostalayxus luteoalbus, Goidanichidla aspergillus, Volotena ciliata و Trichoderma harzianum در غلظت بالا (۱۲۰ پی بی ام) بیشترین میزان جذب فلزروی را از محیط آبی دارا بودند. کمترین میزان جذب فلز روی در غلظت ۶۰ پی بی ام به جدایه های Exophlala aligosperm, brasilicnse Paraconiothyrium و Montagnula در هر دو نمونه برداری تعلق گرفت. در این پژوهش، جدایهPaecilomyces lilacinas در غلظت بالای فلز روی (۱۲۰ پی بی ام) نسبت به سایر جدایه ها زیست توده بیشتری تولیدنمود. در مجموع، افزایش زیست توده در غلظت بالای این فلز و کاهش زیست توده در برخی جدایه ها مشاهده شد. رشدزیست توده قارچی در برخی از جدایه ها پس از افزایش غلظت فلز روی و یا به طور کلی. افزایش غلظت فلزات سنگین،حاکی از اهمیت این قارچ ها برای رشد در حضور این فلزات و قابلیت آن ها در پاکسازی زیستی پساب های آلوده به اینفلزات را نشان می دهد.

فلز روی، زیست توده، پاکسازی زیستی، نمک روی