صفا پیمان - استاد یار دانشکده عمران، آب و انرژی دانشگاه جامع امام حسین (ع)،
رضا مولوی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده عمران، آب و انرژی دانشگاه جامع امام حسین (ع )،

تونل ها به دلیل کاربردهای گستردهای که دارند، زیرساخت بسیار مهمی هستند. علی رغم تمام اقدامات ایمنی انجامشده در مراحل طراحی ، تونل ها همچنان دارای ضعف آسیب پذیری در برابر اثرات انفجارهای مدفون در زمین هستند، زیرا برخورد چنین رویدادهایی می تواند به طور بالقوه باعث فروریختن کل سازه یا بخش هایی از آن شود و ازاین رو منجر به تلفات جانی می شود. این مقاله از روشهای اجزای محدود با استفاده از نرم افزار آباکوس برای بررسی رفتار تونل نعل اسبی شکل زیرزمینی هنگام قرارگرفتن در معرض بار ضربه ای که توسط انفجار مدفون در زمین ایجاد می شود، استفاده می کند. ابتدا روشهای عددی به کاررفته با رابطه انتشار تنش در خاک برای انفجار مدفون پیشنهاد شده در TM۵-۸۵۵-۱ تایید می شوند. پس از حصول توافق منطقی بین نتایج شبیه سازی المان محدود و رابطه پیشنهادی TM۵-۸۵۵-۱، سپس از نرم افزار برای تعیین اثر انفجار مدفون در زمین بر روی یک تونل نعل اسبی شکل زیرزمینی استفاده شد. نتایج نشان داد که توافق خوبی بین اندازه بیشینه فشار مدل اعتبارسنجی و بیشینه فشار رابطه تجربی وجود دارد. نتیجه شبیه سازی المان محدود نشان داد که با افزایش سختی بتن مقدار فشار، شتاب و مدتزمان ارتعاش در تاج تونل افزایش می یابد؛ همچنین با افزایش سختی بتن حداکثر جابه جایی و آسیب در تونل کاهش می یابد.

روش اجزای محدود، نرم افزار آباکوس، انفجار مدفون، تونل نعل اسبی ، خاک نرم