وحیدالله چرخی - گروه علوم دامی، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. رایانامه: v.charkhi@razi.ac.ir
فردین هژبری - نویسنده مسئول، گروه علوم دامی، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. رایانامه: hozhabri@razi.ac.ir
هادی حجاریان - گروه علوم دامی، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. رایانامه: h.hajarian@razi.ac.ir

این پژوهش با هدف افزودن مخلوط سه گیاه دارویی به جیره میش های شیرده و تاثیر آن بر عملکرد و فراسنجه های خون بره های شیرخوار با استفاده از ۴۸ راس بره با میانگین وزن ۴۴/۰±۳۴/۳ کیلوگرم همراه ۲۴ راس میش شیرده با میانگین تولید شیر ۲۵/۱۲۲±۰۳/۱۱۰۷ گرم در روز در قالب طرح کاملا تصادفی برای ۶۵ روز در جایگاه های انفرادی انجام شد. گروه های آزمایشی میش های مادر شامل: گروه شاهد (جیره پایه)، تیمارهای اول، دوم و سوم علاوه بر جیره پایه روزانه ۱۵ گرم پودر مخلوط زیره سبز، گشنیز و نعناع فلفلی به ترتیب با نسبت های ۱۰:۳۰:۶۰؛ ۱۰:۴۵:۴۵ و ۱۰:۶۰:۳۰ درصد دریافت کردند. بره ها، دوهفتگی توزین و در انتهای دوره، از رگ گردن خونگیری شدند. وزن نهایی و افزایش وزن روزانه بره‫های تیمار اول نسبت به گروه های دیگر بیشتر بود (۰۵/۰>P). غلظت گلبول های قرمز و درصد هماتوکریت بره های تیمار سوم کمترین و تیمار اول بیشترین بود، ولی تفاوت معنی داری با شاهد نداشت. ضریب پراکندگی گلبول های قرمز و پلاکت ها در تیمار اول کمتر از شاهد بود (۰۵/۰>P). تفاوتی بین تیمارها از لحاظ تعداد گلبول های سفید، درصدهای لنفوسیت ها و گرانولوسیت ها وجود نداشت. غلظت گلوکز خون بره های تیمار دوم نسبت به شاهد کمتر بود (۰۵/۰>P). ظرفیت آنتی اکسیدانی بره‫های میش های دریافت کننده مکمل نسبت به شاهد افزایش یافت و مالون‫دی‫آلدئید نسبت به شاهد پایین‫تر بود (۰۵/۰>P). نتایج نشان داد استفاده از مخلوط گیاهان زیره، گشنیز و نعناع فلفلی در جیره میش های مادر سبب افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی و کاهش مالون‫دی‫آلدئید در بره‫های شیرخوار شد، هرچند بهبود در افزایش وزن روزانه قابل توجه نبود.

زیره سبز, ظرفیت آنتی اکسیدانی, گشنیز, میش, نعناع فلفلی