سعیده عرفان نیا - دانشجوی ارشد فیزیولوژی ورزشی کاربردی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
اعظم زرنشان - دانشیار گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
یعقوب سالک زمانی - دانشیار گروه طب فیزیکی و توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی تبریز

بین سالمندی و توده عضلات بخش مرکزی بدن (شکم و پشت) رابطه معکوسی وجود دارد. ضعف عضلانی با بروز دردهای عضلانی اسکلتی ،کاهش عملکرد عضلانی و جسمانی و در نتیجه کاهش کیفیت زندگی افراد سالمند همراه است. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر هم افزایی تحریک الکتریکی (FEC) به همراه تمرینات هوازی و مقاومتی بر قدرت ایزومتریک بازکننده های کمر زنان مسن مبتلا به استئوپنی میباشد. در این مطالعه نیمه تجربی ۴۵ نفر، با میانگین سنی ۶۱,۲۵±۴,۱ سال انتخاب و به صورت تصادفی به سه گروه تمرین((n=۱۵، تمرین+ تحریک الکتریکی (n=۱۵) و گروه کنترل((n=۱۵ تقسیم شدند. مداخله برنامه تمرینی ۱۲ هفته و به مدت ۹۰ دقیقه به صوت ترکیبی از تمرینات مقاومتی (با کش تراباند و وزن بدنی با ۱۲-۸ تکرار ) و هوازی به صورت ایروبیک و استپ با شدت ۴۰٪ تا ۷۰٪ ضربان قلب ذخیره (HRR)، و تحریک الکتریکی با دستگاه STIMULATOR ۶۲۰ P (NOVIN) از نوع (Fes)،۱۲ جلسه، به مدت ۱۵دقیقه، با فرکانس ۴۵ هرتز، پالس ۳۰۰ میکرو ثانیه، به ناحیه پارا اسپاینال اعمال شد.جهت ارزیابی حداکثر قدرت عضلات پشت آزمودنی ها از دستگاه دینامومتر FiTRO Back Dynamometer استفاده گردید برای تجزیه و تحلیل آماری نیز از نرم افزار SPSS۲۳ و آزمون های تی تست وابسته، آنووا-توکی استفاده شد. طبق نتایج قدرت ایزومتریک بازکننده های کمر در گروه تمرین و تمرین+ تحریک الکتریکی در مقایسه با گروه کنترل افزایش معنادرای نشان داد(.(p<۰/۰۵ ولی تفاوت معناداری بین گروه تمرین و تمرین+ تحریک الکتریکی مشاهده نشد(.(p>۰/۰۵ با توجه به تاثیر تمرینات هوازی و مقاومتی و تحریک الکتریکی بر قدرت ایزومتریک بازکننده های کمر،به نظر می رسد که تلفیق این دو روش( تمرین و تحریک الکتریکی) در بهبود قدرت بازکننده های کمر ،موثر باشد و در این حالی است که تحریک الکتریکی اثر هم افزایی در آن نداشت.

استئوپنی، تمرینات ترکیبی،تحریک الکتریکی، ،قدرت ایزومتریک باز کننده های کمر