الهام امیری سرکاریزی - کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه غیرانتفاعی حکیم نظامی قوچان، قوچان، ایران

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی و مقایسه ای نقاشی درمانی بر پرخاشگری و کاهش انزواطلبی کودکان با اختلال طیف اتیسم صورت گرفت. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش و ماهیت نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مرکز اموزشی کودکان اتیسم شهر قوچان به تعداد ۲۴ نفر بودند که تعداد ۱۸ نفر به عنوان حجم نمونه به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جهت سنجش متغیرهای پژوهش از پرسشنامه کنترل خشم نوآکو (۱۳۹۱) (۱۶ سوال) و پرسشنامه انزواطلبی کودکان شهیم (۱۳۷۵) (۸ سوال) استفاده گردید. پایایی پرسشنامه مذکور به روش آلفای کرونباخ برای کل سوالات ۷۳/۰ بدست آمد و روایی محتوای پرسشنامه نیز مورد تایید استاد راهنما قرار گرفت. برنامه مداخله ای نقاشی درمانی که مجموعا ۱۰جلسه ۴۵ دقیقه ای بود در یکی از اتاق های مرکز آموزشی اتیسم قوچان برگزار شد. مجدد پرسشنامه های ذکر شده در مرحله پس آزمون توسط مربیان پر شد، داده های به دست آمده با روش های آمار توصیفی (فراوانی، درصد معتبر، درصد تجمعی، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (کواریانس تک متغیره و کواریانس چند متغیره) با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که گروه آزمایشی پس از دریافت نقاشی درمانی تاثیر معنی داری در مولفه های رفتار پرخاشگرانه و فکر پرخاشگرانه داشت، یعنی می توان نتیجه گرفت نقاشی درمانی بر مولفه های پرخاشگری (رفتار پرخاشگرانه و فکر پرخاشگرانه) در کودکان اوتیسم موثر است، ولی نقاشی درمانی در مولفه انزواطلبی تاثیر معناداری نداشته است.

اتیسم، نقاشی درمانی، پرخاشگری، انزواطلبی.