محمد فروزنده - گروه زراعت و اصلاح نباتات، پژوهشکده کشاورزی، پژوهشگاه زابل،

ریحان (Ocimum basilicum L.) گیاه دارویی مهمی است که در سراسر دنیا کشت می شود. ترکیبات مهم اسانس آن شامل لینالول و، سیترال می باشد. به منظور بررسی سطوح مختلف تنش خشکی وانواع کود بر خصوصیات این گیاه آزمایشی در سال ۱۴۰۱، بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام گرفت . تیمار آبیاری شامل : ظرفیت مزرعه ای (شاهد)، ۸۰ و ۶۰ درصد ظرفیت مزرعه ای و تیمار کودی شامل : شاهد، کمپوست زباله شهری ،کود دامی و شیمیایی ( ۲۵ تن در هکتار) بود. نتایج نشان داد استفاده از کود باعث بهبود صفات درصد اسانس ، عملکرد خشک ، وزن خشک تک بوته ، ارتفاع، تعداد شاخه فرعی و میانگره می - گردد. نتایج واریانس نشان داد اثر متقابل تیمارها تنها برعملکرد خشک ، درصد اسانس و تعداد شاخه فرعی معنی دار است . بیشترین میزان عملکرد در استفاده از کود شیمیایی بدست آمد. با افزایش تنش به ۶۰ درصد، عملکرد معادل۸۴/۲۲ کیلوگرم کاهش یافت . اثر سطوح مختلف تنش با برتری تیمار ۶۰ درصد، بر درصد اسانس معنی دار شد. در اثر متقابل تیمارها بالاترین درصد اسانس در سطح بالای خشکی تحت تیمار کود شیمیایی بود. به نظر می رسد کاربرد کود شیمیایی و در رتبه دوم کود دامی و کمپوست زباله شهری و شرایط عدم تنش بهترین تیمار در تولید ریحان باشد .

ریحان، تنش خشکی ، کود آلی ، محیط زیست