لیلا پیرمحمدی پو رفرد - کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، گروه مشاوره و روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
راضیه اسمعیلی - کارشناس ارشد روانشناسی، گروه مشاوره و روانشناسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
ملیحه بیدقی - کارشناس ارشد روانشناسی، گروه مشاوره و روانشناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
مرضیه السادات زرگر مرادی - دانشجوی دکتری روانشناسی سلامت، گروه مشاوره و روانشناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

مقدمه: نگهداری از کودکان طیف اوتیسم، خانواده به ویژه مادران را با استرس، اضطراب و مشکلات گوناگون روبهرو مینماید، بنابراین با توجه به لزوم تحقیق در این خصوص هدف از پژوهش حاضر پیش بینی اضطراب فراگیر و اضطراب اجتماعی بر اساس انعطاف پذیری شناختی در مادران کودکان اوتیسم با نقش میانجی تنظیم هیجان بود. روش پژوهش: طرح پژوهش توصیفی همبستگی از نوع تحلیل مسیر است. جامعه پژوهش کلیه مادران کودکان اوتیسم که در ۶ ماهه دوم سال ۱۴۰۱ به مراکز اوتیسم شهر تهران مراجعه کردند، بود که از بین آنها به صورت در دسترس ۱۲۲ نفر دارای کودکان پسر ۷ تا ۱۱ سال، به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش شامل مقیاس کوتاه اختلال اضطراب فراگیر اسپیتزر و همکاران (۲۰۰۶)، مقیاس اضطراب اجتماعی کانر و همکاران (۲۰۰۰)، پرسشنامه انعطاف پذیری شناختی دنیس و وندروال (۲۰۱۰) و پرسشنامه تنظیم هیجان گروس و جان (۲۰۰۳) بود. یافته ها: نتایج نشان داد انعطافپذیری شناختی با اضطراب فراگیر (۴۴/۰-r= و ۰۱/۰p<) و اضطراب اجتماعی (۳۷/۰-r= و ۰۱/۰p<) رابطه منفی و معنادار دارد و بین انعطافپذیری شناختی و تنظیم هیجان نیز (۶۵/۰r= و ۰۱/۰p<) رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین رابطه منفی معناداری بین تنظیم هیجان و اضطراب فراگیر (۴۲/۰-r= و ۰۱/۰p<) و اضطراب اجتماعی (۳۸/۰-r= و ۰۱/۰p<) به دست آمد. نتایج تحلیل مسیر جهت بررسی الگوی پیشنهادی، نشان داد تنظیم هیجان در رابطه انعطافپذیری شناختی با اضطراب فراگیر و اضطراب اجتماعی نقش میانجی دارد.نتیجه گیری: باتوجه به نتایج می توان گفت، تنظیم هیجان به عنوان مولفه ای اثرگذار بر اضطراب فراگیر و اضطراب اجتماعی متاثر از انعطاف پذیری شناختی است.

اضطراب اجتماعی, اضطراب فراگیر, انعطاف پذیری شناختی, تنظیم هیجان, مادران کودکان اوتیسم