سیدعلی سیدیان - استادیار دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
سیدامیرمحمد موسوی فرد - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

در کشور ایران، معماری در طول زمان های مختلف روندی معین و پیوسته را دارا بوده است که غالبا با دوره های پیش و پس از خود رابطه ای منطقی داشته است ، اما اکنون به خاطر بالا رفتن تعاملات اجتماعی مابین ملت های مختلف ، میل به مدرنیته را شاهد هستیم و معماری بومی که با هویت ملی سازگار بوده به حاشیه رانده شده است . دگرگونی های اساسی در معماری ایران را میتوان از آغاز حکومت پهلوی دانست . این حکومت سعی بر از میان برداشتن برخی نهادهای سنتی داشته بود تا جایی که تقلید از معماری اروپایی و روسی در دوران رضاخان به صورت گسترده ای رواج یافت . به منظور برون رفت از آشفتگی به بار آمده در بخش معماری ، از با اهمیت ترین راهکارها، شناخت مجدد هویت حقیقی معماری ایران است . در این پژوهش سعی بر این است تا با بررسی نمونه بناهای حکومتی ایران در دوره اسلامی پیش از تحول و نیز آغاز تحول از زمان قاجار و پهلوی ، آن دسته از کهن الگوی ایرانی اسلامی که در نمای ساختمان های حکومتی به کار گرفته میشد، برای طراحی ساختمان اداری در پایتخت استخراج گردد. این پژوهش از نوع کیفی و بر پایه شیوه تحقیق تحلیلی - توصیفی و نمونه موردی انجام گرفته است . در این پژوهش نمونه بناهای حکومتی موجود مورد مشاهده و بررسی قرار گرفتند تا ویژگی های ژنوم نمای معماری دوره اسلامی و تاثیر پذیری آنها از مفاهیم سیاسی اجتماعی تبیین گردد. از نتایج حاصله پس از واکاوی نمونه ها میتوان به موارد زیر اشاره نمود: نمای بناهای بررسی شده در اجزا بر قاعده تناسبات ریاضی و هندسی استوار گشته اند و اعدادی که بیشترین کاربرد را داشته است از قبیل نسبت های یک به یک ، ۲.۱ ، ۶.۱ ، ۵.۲ و ... میباشند.

ژنوم, ساختمان حکومتی , الگوی ایرانی اسلامی , معماری ایرانی اسلامی , ساختمان اداری