حمید رحیمی مهربان - دانشجوی رشته دکتری معماری، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران
مهرنوش قدسی - استادیار، گروه معماری، واحد هشتگرد، دانشگاه آزاد اسلامی، البرز، ایرا ن
مهناز محمودی زرندی - دانشیار، گروه معمار ی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایرا ن

فضاهای باز مجموعه هی مسکونی محل تعاملات اجتماعی و رویداد های جمعی می باشد که در ایجاد خاطره انگیزی در بین افراد نفش تعیین کننده ای دارد. همچنین به علت حذف ح یاط از فضاهای آپارتمانی و انتقال وظایف آنها به فضاهای بیرونی مانند فضاهای جمعی منتقل شده است . حضور افراد در این مکان به صورت مستمر است . باعث پیدایش حس های گوناگون در افراد می شود. این پژوهش با هدف ارزیابی مولفه های محیطی موجود در فضاهای باز مجموعه های مسکونی صورت گرفته است - روش تحقیق در این پژوهش علی مقایسه ای و رروش گرد آوری داده ها میدانی و با ابزار پرسشنامه است که نمونه گیری از جامعه آماری ساکنین به تعداد ۳۸۴ نفر به علت جمعیت دقیق صورت می گیرد. نتایج در نرم افزار JMPSAS مورد تحلیل آماری قرار می گیرد. مجموعه مسکونی مورد بررسی ۵۲ مجموعه مسکونی در جامعه آماری شهر تهران بودند که ۳۸۴ نفر از ساکنین آن به صورت تصادفی حجم نمونه آن می باشند نتایج نشان می دهد که که ابعاد حس مکان در مجموعه های مسکونی در یکدیگر تنیده هستند و هر یک از این ابعاد( عامل ها) در بر دارنده دیگری می باشند بطوریکه در عامل یا بعد اول از عوامل فضایی - اجتماعی با یکدیگر ادغام و دارای همبستگی بوده اند در عامل دوم کالبدی - اجتماعی و در عامل سوم اجتماعی - فضایی و در عامل چهارم عوامل فضایی وجود دارد به طور کلی زمانیکه مولفه های برگزیده شده دارای دو جنبه از محیط باشند همبستگی بین آنها به مراتب بیشتر می شود از مولفه ها برای اینکه بتوان پوشش بیشتری برای القای حس مکان در مجموعه های مسکونی بوجود آورد باید به گونه ای باشد که دو بعد یا بیشتر را در بر بگیرد تا بتوان به موفقیت بالاتری نسبت به ایجاد حس مکان پیدا نمود .

فضای باز، مجموعه مسکونی ، عوامل محیطی ، عوامل فضایی - اجتماعی