درسا گودرزی - گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
محمدرضا سلیمانی - گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
آرش وحید - گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

لزوم برقراری تعاملات اجتماعی از نیازهای اساسی افراد در جامعه ، محسوب می شود. وجود بستری مناسب در محیطی باکیفیت که کاربران نسبت به آن احساس تعلق مکانی داشته باشند و تامین کننده نیاز آنان به فضای تعاملی باشد، حائز اهمیت است . این پژوهش به دنبال ارزیابی و بررسی مولفه های ارتقاء دهنده کیفیت محیط در فضاهای تعاملی متاثر از حس مکان می باشد. روش انجام این تحقیق تحلیلی - توصیفی است ، که با انجام بررسی و مطالعه در هر سه حوزه مذکور یعنی ؛ فضاهای تعاملی ، حس مکان و کیفیت محیط ، صورت گرفته است . در این راستا ابتدا مولفه های موثر در بالابردن کیفیت محیط و نیز ایجاد حس وابستگی و همبستگی به مکان گردآوری شده و سپس عواملی که می تواند میزان تعاملات کاربران هم با محیط و هم با سایر کاربران را افزایش دهد، دسته بندی شده، تا در نهایت شاخصه های استخراج شده از آنان، الگویی برای طراحی فضایی با کیفیت که ارتقاء دهنده روابط اجتماعی بوده و کاربران نسبت به آن حس تعلق داشته باشند، پیشنهاد شده است . از آنجاییکه انسانها به طور ذاتی اهل معاشرت هستند و همواره دوست دارند که در تعامل با مردم و محیط پیرامون خود باشند؛ پیش بینی بستری باکیفیت برای پاسخ به این نیاز ضرورت دارد. با توجه به اینکه برقراری روابط متقابل اجتماعی با احساس تعلق به مکان رابطه تنگاتنگی دارد، توجه به شاخصه های موثر در هر یک ، امکان استفاده از فضا و داشتن فضایی موفق را افزایش می دهد. بنابراین برای داشتن فضای تعاملی ، عوامل محیطی کالبدی و عملکری موثر است . همچنین در حوزه حس مکان، عوامل ادراکی ، اجتماعی و محیطی - کالبدی تاثیرگذارست و در بحث کیفیت محیط نیز مولفه های عملکردی ، تجربی - زیبایی شناختی و زیست محیطی مطرح است . لذا شاخصه های به کار گرفته شده در هر یک از حوزهها می توانند مبنایی برای طراحی فضاهای تعاملی با رویکرد مشابه قرار گیرند.

معماری ، فضاهای تعاملی ، حس مکان، کیفیت محیطی ، تعاملات اجتماعی .