فاطمه غیاثوند - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری ، گروه شهرسازی ،دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین ، ایران.
فاطمه شیخی - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری ، گروه شهرسازی ،دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین ، ایران

یکی از بزرگترین معضلات شهرها بخصوص در کشورهای درحال توسعه ، پدیده اسکان غیررسمی است که مشکلاتی اعم از ناپایداری شهری ، عدم امنیت ، عدم تعادل و عدالت ، عدم دسترسی و ... را موجب می شود. مشکلات سکونتگاههای غیررسمی را نمی توان نادیده گرفت و همچنین به خودی خود نیز حل نمی شوند. لذا این مسئله به یکی از چالش های اساسی نظام مدیریت و برنامه ریزی شهری بدل گشته است . یکی از راهبردهای قابل اتکا برای رفع این چالش ، توانمندسازی با اتکا بر سرمایه اجتماعی است . سرمایه های اجتماعی موجود یکی از اساسی ترین ظرفیت های بالقوه برای توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی هستند. این پژوهش با هدف سنجش ارتباط و همبستگی معیارهای سرمایه اجتماعی با توانمندسازی در سکونتگاه غیررسمی محله سلامگاه شهر قزوین ، و همچنین ارائه راهکارهایی در جهت ارتقاء سرمایه اجتماعی و بهبود زندگی ساکنین این محله شکل گرفته است . روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و با ماهیت کاربردی در نظر گرفته شده است . دادههای پژوهش شامل پرسشنامه متکی بر متغیرهای اعتماد، آموزش و آگاهی ، همبستگی اجتماعی ، مشارکت ، اقدامات سیاسی و توانمندسازی ، با روش نمونه گیری تصادفی می باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد که معیار همبستگی اجتماعی بالاترین میانگین را در بین تمامی معیارهای سرمایه اجتماعی بدست آورده است . همچنین با آزمون همبستگی پیرسون، همبستگی بین سرمایه اجتماعی و توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی مثبت و معنادار؛ و در سطح متوسط تعیین شده است .

سکونتگاه غیررسمی ، توانمندسازی ، سرمایه اجتماعی ، محله سلامگاه