سیمین حمزه ای ها - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری ، دانشکده معماری و شهرسازی ، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین ، ایران.
ملیحه باباخانی - استادیار گروه شهرسازی ، دانشکده معماری و شهرسازی ، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین ، ایران

با افزایش جمعیت و پیدایش شهرهای بزرگ، مسائلی و مشکلات زیست محیطی در شهرها پدید می آید. یکی از اثرات آن، گرم شدن کره زمین است که به عنوان جزایر حرارتی شهری نمود پیدا کرده است . جزایر حرارتی ، منطقه شهری هستند که به میزان قابل توجهی گرمتر از محیط اطراف خود است . هدف از انجام پژوهش حاضر، شناسایی عوامل موثر در شکل گیری و تشدید جزایر حرارتی شهری است . در این پژوهش به دو دسته کلی عوامل موثر در ایجاد جزایر حرارتی پرداخته شد. دسته اول، عوامل غیرقابل کنترل ( اقلیمی و هواشناسی ) و دسته دوم، عوامل قابل کنترل (پارامترهای شهری ) هستند. از عوامل اقلیمی و هواشناسی می توان به تابش خورشید، باد، پوشش ابر، رطوبت خاک و هوا، توپوگرافی و ارتفاع، نزدیکی به سطوح وسیع آب و عرض جغرافیایی اشاره کرد. پارامترهای شهری موثر در ایجاد جزایر حرارتی شهری نیز شامل عواملی همچون کاربری زمین ، پوشش گیاهی ، ابعاد شهر، میزان جمعیت شهر، هندسه شهری ، آلبدو و مصالح ، سطوح نفوذناپذیر، حمل ونقل و گرمای انسانی است . در نهایت با مشخص شدن عوامل موثر در شکل گیری این پدیده در شهر، راهکارهایی به منظور کاهش اثرات جزایر حرارتی در ۴ دسته کلی استراتژی سبز شهری ، سطوح سرد شهری ، طراحی شهری و توسعه در جهت تهویه شهر و کاهش گرمای ناشی از توسعه ، ارائه شده است .

جزایر حرارتی شهری ، افزایش دما، عوامل اقلیمی ، پارامترهای شهری