سارا بهشتی فر - استادیار گروه عمران دانشگاه تبریز
طرلان زرنشانی اصل - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته شهرسازی گرایش طراحی شهری دانشگاه تبریز

در اغلب شهرها عدم تخصیص متناسب فضا و مکانیابی بهینه ی عناصر خدماتی و کالبدی شهر، به ویژه مراکز درمانی (بیمارستان)، مشکلات شهری و شهروندی را به دنبال داشته است . مراکز خدمات بهداشتی و درمانی از مراکزی هستند که به طور مستقیم در تامین سلامت فرد و جامعه دخیل می باشند. بنابراین دسترسی به موقع به این مراکز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است . مکان یابی کاربری های درمانی باید بر اساس نیاز و دسترسی سریع مردم انجام پذیرد و در عین حال به دور از سر و صدای ناشی از ازدحام جمعیت و ترافیک بوده و دارای محوطه ی وسیع فضای سبز جهت تلطیف هوای محیط مجاور باشد. در این مطالعه ، ابتدا معیارهای مهم برای تحلیل مکانیابی بهینه اورژانس بیمارستانهای ۵۰۰ تختخوابی (بیمارستان های عالی نسب و امام رضاورازی ) شناسایی شده است . روش تحقیق در این پژوهش توصیفی تحلیلی است و با استفاده از دو راهبرد کمی وکیفی به توصیف احتمالات وجود منطق مکان یابی فضا پرداخته شد. در روش کمی از نرم افزار نحو فضا (Ucl depth map) و در روش کیفی ، از بررسی سه شاخص "عمق "و"هم پیوندی " و "ارتباط" استفاده گردید.سپس برای تحلیل مکانیابی اورژانس بیمارستان ها از روش تحلیل شبکه با استفاده از دادههای جغرافیایی موجود درGIS ، نقشه های عمقی تهیه می شود که اطلاعات دقیقی از زیرساخت های مراکز درمانی شهر تبریز ارائه می دهند. این نقشه ها به عنوان یک ابزار مهم در تحلیل مکانی اجزای مختلف سیستم بهداشت و درمان استفاده می شود. نتایج این تحقیق به مسئولان و تصمیم گیران در حوزه بهداشت و درمان اطلاعات ارزشمندی ارائه می دهد تا اقداماتی هدفمندتر برای افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی در شهر تبریز انجام شود.

تحلیل مکان یابی ، مراکز بهداشتی - درمانی ، بیمارستان، نحو فضا، نمودار توجیهی ،آنالیز تحلیل شبکه