محمد امین شهیدی - کارشناسی ارشد حقوق بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی بین الملل واحد قشم

در سال های اخیر مهاجرت و تغییر در زندگی به هدف اقشار مختلف مردم در جوامع مختلف به ویژه کشورهای کمتر توسعه یافته تبدیل شده است. در این میان افرادی هستند که به دلایل مختلف به فکر پناه بردن به طرق مختلف می افتند و در این راه خطرات زیادی را متحمل می شوند. رد شدن از مرزهای صعب العبور، خطر امواج خروشان دریا و افتادن در چنگال پلیس های مرزی از جمله مواردی هستند که مهاجرین غیر قانونی را در مسیر رسیدن به آرمان های مورد نظر تهدید می کند و در برخی موارد به قیمت جان افراد تمام می شود. مهم ترین سند بین المللی تصویب شده درباره پناهندگان کنوانسیون۱۹۵۱ ژنو می باشد که در آن حق پناهندگی را برای هر کس که به دلیل ترس از آزار و اذیت به خاطر نژاد، مذهب، ملیت، عقاید سیاسی و مذهبی سرزمین خود را ترک کرده و ساکن کشور دیگری هستند و به دلیل این ترس نمی تواند یا نمی خواهد به کشور خود برگردد به رسمیت می شناسد. همچنین بیان می دارد که دولت های عضو به هیچ وجه حق اخراج پناهنده به کشور خود را ندارند. با این شرایط سوال این است که مسئولیت بین المللی دولت ها در قبال نقض حقوق قربانیان مهاجرت غیرقانونی در حقوق بین الملل چگونه می باشد؟ یافته ها نشاندهنده آن است که حمایت های مقرر در حقوق بین الملل در وضعیت کنونی برای حقوق مهاجرین غیر قانونی موثر بوده و کفایت می کند.

مهاجرت غیر قانونی، حقوق بشر، قاچاق مهاجر، حقوق بین الملل، مسئولیت دولت ها.