محسن جان محمدی - گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشگاه مراغه
ناصر صباغ نیا - گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشگاه مراغه

بکارگیری سیستم های کم خاکورزی که اولین بار در مناطقی بجز ایران ابداع شده اند لزوما نمی تواند در سیستم های نسبتا سنتی دیم ایران کارآمد باشد. ایجاد سازهای جمع آوری و هدایت رواباب ها نظیر ژسور، مسکات، کاگ، انواع مختلف تراس بندی ها، باندهای کنتوری و همچنین روشهای نظیر پیتینگ، ایجاد خاکریز های هلالی و ابرویی، استفاده از آب بین ردیف های کاشت و بکار گیری مخازن و سدهای سنگی می توانند میزان آب قابل دسترس برای گیاهان را در طی ماه های خشک انتهای فصل رشد به طور قابل توجهی افزایش دهند. مدیریت های صحیح زراعی نظیر بهینه نمودن تاریخ کاشت در هر منطقه برای بهره گیری از ریزش باران در طی رشد فعال گیاه، تراکم و الگوی کشت مناسب و استفاده از آرایش کشت کپه ای از سایر موارد تاثیر گذار و خاص منطقه ای محسوب می شوند. استفاده از سیستم های لی فارمینگ در مناطقی که از بارش های نسبتا بالا برخوردار می باشند این فرصت را ایجاد می کند تا بدون آیش گذاشتن زمین، ضمن افزایش حاصلخیزی خاک در دراز مدت، مشکل کمبود علوفه را نیز تا حدودی مرتفع نمود.استفاده از بذور توده ها و ارقام برتر محصولات دیم (گندم، جو، آفتابگردان، ارزن، سورگوم و حبوبات دیم) که در همان منطقه معرفی شده اند و بکارگیری تکنیک های موثر منطقه ای در قالب مزارع الگویی می تواند در تشویق زارعین موثر باشد.

راهکارهای بومی، سازه های آبی، بارندگی، زراعت دیم، تنش خشکی