انسان شناسی و انسان سیاسی از منظر حافظ و شاملو
عنوان مقاله: انسان شناسی و انسان سیاسی از منظر حافظ و شاملو
شناسه ملی مقاله: JR_SMP-11-3_002
منتشر شده در در سال 1402
شناسه ملی مقاله: JR_SMP-11-3_002
منتشر شده در در سال 1402
مشخصات نویسندگان مقاله:
کتایون خواجوی - دکتری، گروه ادبیات فارسی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران.
محمد تقی بیگلر - استادیار، گروه ادبیات فارسی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران
احمد کریمی - استادیار، گروه ادبیات فارسی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران.
خلاصه مقاله:
کتایون خواجوی - دکتری، گروه ادبیات فارسی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران.
محمد تقی بیگلر - استادیار، گروه ادبیات فارسی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران
احمد کریمی - استادیار، گروه ادبیات فارسی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران.
در میان رویکردهای مختلف و منظرهای متفاوت به انسان، فهم ادیبان و شعرا از این مفهوم پیچیده و چندبعدی، ازجمله رویکردهایی است که میتواند ما را به درک بهتری از مفهوم انسان رهنمون شود؛ زیرا شاعر امکان بازنمایی یک مفهوم در شعر خود را در عالیترین و لطیفترین تعابیر در اختیار دارد. از این طریق با بازخوانی یک شعر میتوان به فهمی دقیق از یک مفهوم در زمانه شاعر رسید. اینکه انسان سیاسی چگونه نزد ادیبان بازنمایی می شود، مسئله بسیار مهمی است که زاویه و بعد جدیدی از دانش انسانشناسی را میگشاید. در این پژوهش براساس روش توصیفی- تحلیلی تلاش میشود به این پرسش پاسخ داده شود که دو شاعر نامی ایران یعنی احمد شاملو از دوره معاصر و حافظ از دوران کلاسیک، چه تصویری از انسان و انسان سیاسی ارائه میدهند؟ نتایج نشان میدهد که هر دو شاعر به مقوله انسان اسطوره ای، نگاهی ویژه دارند و تلاش میکنند تا جایگاه انسان در عالم هستی را تعریف و تعیین کنند. حافظ در جستجوی انسان کامل بوده که بردبار، صبور و امیدوار است؛ اما شاملو در جستجوی انسان زمینیشده مبارز و سلحشور است که میتواند جهان پیرامون خود را بسازد؛ دو رویکرد متفاوت که در سیاست بهرههای متفاوتی را به نمایش میگذارد. تحول سیاسی اجتماعی در دوره حافظ در سطح حداقلی، و تلاش برای تغییر و تحول اجتماعی در دوره شاملو در سطح حداکثری است. مقوله هویت، عنصر سوم و برجسته در شعر هر دو شاعر به ویژه حافظ است، که در امر اجتماع و تحول آن بسیار اهمیت دارد. برای حافظ دوگانه عقل و عشق (دل) همواره یک منازعه بوده است و تلاش میکند تا تصویری روشن برای انسان خموده در فضای بی تفاوتی ایجاد کند. شاملو نگاه انسان ایرانی را ارتقاء میدهد و با رویکردی فرا ایرانی به مقوله انسان، سطح متفاوتی از تفسیر از انسان را برای جامعه زمانه خود صورت بندی میکند.
کلمات کلیدی: انسان سیاسی, جامعه, حافظ, شاملو, انسان شناسی, اسطوره, عشق
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1967060/