فاطمه وظیفه خواه - کارشناسی ارشد رشته تحقیقات آموزشی دانشگاه سیستان و بلوچستان
ابوسعید داورپناه - عضو هیئت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان

امروزه کیفیت سیستم های آموزشی در اولویت های اول بیشتر کشورها قرار دارد. زیرا عملکرد ضعیف آموزشی تبعاتی را در جامعه به بار می آورد که ممکن است باعث ایجاد آسیب های اجتماعی شوند. بیشتر تحقیقات پیشن به عواملی چون علاقه و کیفیت تدریس معلم ، کیفیت محتوای آموزشی ، میزان دسترسی به تجهیزات و ارتباط خانواده با مدارس و ... توجه داشته اند و مطالعات در زمینه بررسی و کشف عوامل ایجاد کننده چالش ها در نظام آموزشی بسیار محدود بوده، بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی چالش های نظام آموزش ایران در دوره دوم متوسطه و ارائه راهکار برای آنها بود. پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی و مبتنی بر مطالعات مقالات و دادههای کتابخانه ای صورت گرفت . نتایج بررسی و ارزیابی چالش های موجود نشان داد که نظام آموزشی ایران در دوره دوم متوسطه در طی تحولات نظام از دوره پهلوی اول تا به امروز با تغییرات سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی بزرگی روبرو شده است . این تغییرات و چالش ها قبل از انقلاب به این صورت بودند که نظام آموزشی ایران تحت تاثیر الگوهای غربی و مدرن بود؛ در این زمان موارد تدریس و آموزش با توجه به نیازهای جامعه و بازار کار تعیین نمی شدند و توجه به تنوع فرهنگی و اجتماعی و هویت ملی و دینی در کتابهای درسی کافی نبود . از دوران بعد از انقلاب و تا به امروز کمبود منابع مالی و انسانی برای توسعه و بهبود آموزش و پرورش بخصوص در مقطع آموزشی متوسطه وجود داشت . سیاست های خارجی و داخلی بر محتوا و روشهای آموزشی تاثیر می گذاشتند که باعث چالش شدهاند که امروزه نیز این چالش های سیاسی در مدارس وجود دارد. ارتباط محتوای تدریسی بین مدارس و دانشگاهها و مراکز پژوهشی کم است . با توجه به چالش های فوق ارائه بهترین راه حل اجاد سیستم های آموزشی انتخابی و تدریس با محوریت پژوهشی هستند که بدون در نظر گرفتن ارزیابی های رقابتی و به صورت عملی به آموزش مطالب می پردازند؛ این موارد بخصوص در دوره دوم متوسطه که دوران مهم شروع دروس تخصصی برای آماده شدن و ورود به دانشگاه است ، مهم می باشند. همچنین ، دانش آموزان در این دوران باید روش و مهارتهای حل مسئله و نحوه انجام کارهای پژوهشی از قبیل ارائه مقاله و پژوهش های مبتنی بر تکنولوژی را آموزش ببیند. وجود کلاسهای درس مربوط به روانشناسی و مهارت اجتماعی خارج از مدرسه نیز در این دوران جهت کاهش آسیب های اجتماعی برای نوجوانان مهم هستند.

چالش ، نظام آموزشی ، دوم متوسطه ، ایران