مهدی عبدالهی پور - دکترای علوم قرآن و حدیث عضو هیات علمی و استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
مریم رمضانی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته علوم قرآنی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
یگانه رمضانی - دانشجوی کارشناسی رشته علوم قرآنی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم

بشر امروز به دنبال آرامش است و گم شده خویش را در بهره مندی از رفاه مادی جستجو می کند؛ اما آنچه امروزه با تمام رفاه اقتصادی در جوامع غربی دیده می شود، این است که مقوله امید بسیارکمرنگ شده و جای خود را به بیماریها و عقده هایروانی داده است . خوشبختانه در دین اسلام با وجود قرآن کریم و روایات ائمه (ع )، جایی برای ناامیدی باقی نمی ماند. در صحیفه سجادیه که از معارف بسیار عمیقی برخوردار است ، امام سجاد(ع ) شیعیان را به خلوت و انس با محبوب دعوت کرده و روحیه امید را در مردم زنده نگاه می دارد. در دعاهای صحیفه فقره های مربوط به خوف و رجا در کنار هم و به تعادل دیده می شوند. با دقت در کلام حضرت ضمن دریافت آثار و پیامدهای سازنده ، می توان امید را در زمینه های فردی و جمعی مورد بررسی قرار داد و با استفاده از رهنمودهای ایشان روحیه افراد را ارتقا داده و از رهگذر آن ، جامعه ای سالم و پرنشاط را رقم زد. در صحیفه سجادیه در قالب دعا و مناجات با خداوند، انسان ها به ذکر دائمی و حرکت به سمت قرب نهایی رهنمون گردیده اند. نوشتار حاضر با روشی توصیفی _ تحلیلی به بررسی آثار روان شناختی امید از بعد فردی و اجتماعی آن در صحیفه سجادیه پرداخته و یافته های آن نشان می دهد که زمینه های کسب امید می تواند شامل بریدن از غیر خدا و تنها روی کردن به وجه الهی باشد. دلبستگی به معشوق حقیقی ، کسب روحیه نشاط ، آرامش ، توکل و... از جمله پیامدهای سازنده امید قلمداد گردیده است . انسان امیدوار تاثیرات مثبتی بر جامعه خویش گذاشته و با تاب آوری در برابر بحران های فردی و اجتماعی و تقویت بعد روانی خود، علاوه بر داشتن دنیایی سالم به آخرتی پایدار و سعادت مند نیز دست می یابد.

امیدواری، رجا، خوف ، صحیفه سجادیه ، تاب آوری.