مریم سلطانی کوهانستانی - دانشیار گروه فلسفه دانشگاه محقق اردبیلی

تحول مساله آمیز اهداف تشکیل خانواده و بقای آن، دگرگونی جایگاه های زن و مرد در خانواده، طلاقهای عاطفی و تضعیف تربیت فرزندان از جمله آسیبها و چالشهای خانواده معاصر است که این همه حاکی از فقدان پشتوانه ی منطقی و قابل دفاع نحوه زندگی انسانها در عصر حاضر است. از آنجا که رفع بخش اعظمی از این آسیبها از مجرای قواعد فلسفی، بهره مندی از سنت و قرآن و استعانت از آرای حکمای دینی میسر است، هدف از پژوهش حاضر که به شیوه توصیفی و با راهبرد کیفی است تبیین این مطلب است که حکمت منزلی حکمای اسلامی به دلیل برخورداری از پرتو وسیع حکمت دینی و نورانیت عقل، جز در مواردی خاص که در این پژوهش نیز به آن اشاره شده است، قابلیت به کارگیری قواعد و دستورات عملی در حوزه خانواده را دارد. قواعدی که با بهکارگیری آنها در کنار یافته های محققان حوزه روانشناسی خانواده، وجود خانواده ی آرمانی دور از انتظار نخواهد بود. فلاسفه اسلامی با طرح مباحث بنیادینی چون کارکرد عقل در مدیریت نهاد خانواده، اشاره به مساله کرامت انسان و لزوم حفظ آن در میان اعضای خانواده و ترسیم چارچوبی معقول از نقش زن، مرد و فرزندان، درصدد ترسیم خانواده آرمانی بر مبنای اساسیترین نیاز عقلانی و عاطفی انسان برآمده اند.

خانواده، خانواده آرمانی، حکمت منزلی، فلاسفه اسلامی.