رضا رضائی - دانشجوی کارشناسی آموزش کودکان استثنایی، فرهنگیان شهید مدرس سنندج
مهدی محمدپور - کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی ،دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلام شهر

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین انعطاف پذیری و انسجام خانواده با کارکردهای اجتماعی انطباقی در دانش آموزان با میانجی گری شوخ طبعی بوده است. روش پژوهش، توصیفی- همبستگی است و داده ها به روش پیمایشی جمع آوری شده است. جامعه آماری در مطالعه حاضر شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول متوسطه شهر اسلام شهر در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ به تعداد ۱۲۰۰ نفر بوده و حجم نمونه باتوجه به فرمول کوکران و از طریق روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، ۲۹۱ نفر تعیین شد. ابزارهای گردآوری داده ها عبارتند از پرسشنامه انعطاف پذیری و انسجام خانواد (اولسون، (۱۹۸۶، پرسشنامه شوخ طبعی خشوعی (۱۳۸۸) و پرسشنامه عملکرد اجتماعی و انطباقی کودک و نوجوان (پرایس، اسپنس، شفیلد، و داناوان،(۲۰۰۲ که هر سه از اعتبار و روایی لازم برخوردار بوده اند. یافته های پژوهش نشان می دهد بین انعطاف پذیری و انسجام خانواده با کارکردهای اجتماعی انطباقی و شوخ طبعی رابطه مثبت معنادار وجود دارد و بین کارکردهای اجتماعی انطباقی و شوخ طبعی رابطه مثبت معنادار وجود دارد. شوخ طبعی در رابطه بین انعطاف پذیری و انسجام خانواده با کارکرد های اجتماعی انطباقی نقش میانجی دارد. بر اساس نتایج، خانواده منسجم با دادن قدرت تصمیم گیری و انتخاب به اعضای خانواده خصوصا فرزندان، آنها را در انتخاب یکی از بهترین شیوه های مقابله با مسائل و مشکلات آماده می کند. شوخ طبعی یکی از این شیوه هاست و به فرزندان شیوه های مقابله مناسب با مشکلات را می آموزد.

انسجام خانواده، کارکردهای اجتماعی انطباقی، شوخ طبعی