حمید سلیمی - دانشجوی کارشناسی ارشد
حمید عباس دخت - اعضای هیئت علمی دانشگاه صنعتی شاهرود
حمیدرضا اصغری
احمد غلامی

به منظور بررسی اثرپرایمینگ باکتری رایزوبیوم و کود دامی برعملکرد نخوددرشرایط کشت ابی شاهرود این ازمایش بصورت فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با دوازده تیمار و چهارتکرار اجرا گردید فاکتورهای ازمایش شامل هیدروپرایمینگ شاهد A1 و پرایمینگ A2 باکتری رایزوبیوم شاهد B1 تلقیح B2 و کود گاوی سه سطح C3 C2 TC1 بهترتیب 0و5و10 تن درهکتار بودند پس ازتجزیه و تحلیلهای اماری نتایج حاصل ازاین ازمایش نشان داد که تیمار هیدروپرایمینگ و باکتری رایزوبیوم هردو باعث افزایش عملکرد و شاخصهای رشدی نخود می شوند ترکیبات تیماری هیدروپرایم و باکتری رایزوبیوم نیز به طور معنی داری باعث افزایش عملکرد نخود شد بهطوریکه میانگین عملکرد دانه از2602 کیلوگرم درهکتار درتیمار شاهد به 3533 کیلوگرم درترکیب تیماری هیدروپرایم و تلقیح باکتری افزایش یافت سطوح تیمار کوددامی نیز تاثیر معنی داری برافزایش عملکرد دانه و بیولوژیک و ارتفاع داشت ولی برشاخص برداشت تاثیر قابل توجهی نداشت بنابراین با توجه به شرایط اقلیمی گرم و خشک ایران و مشکلات ناشی ازجوانه زنی ضعیف و غیریکنواخت بذور نخود و نیز کمبود باکتریهای موردنیاز جهت تثبیت بیولوژیک ازت به شکل بومی می توان ازترکیب دو تیمار هیدروپرایمینگ و تلقیح با باکتری ریزوبیوم بطور همزمان برای افزایش راندمان تولید و عملکرد نخود بهره برد.

پرایمینگ، باکتری رایزوبیوم، کود گاوی، عملکرد، نخود