احسان ژیانی - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات
امیر یزدان سپاس - دانشیارموسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
سیدعلی پیغمبری - دانشیار دانشگاه تهران
منوچهر خدارحمی

اکثربرنامه های اصلاحی به خصوص جهت مقایسه ژنوتیپ ها درمحیطهای مختلف به علت وجود اثرمتقابلژنوتیپ × محیط تظاهر ژنوتیپ ها درمحیطهای مختلف متفاوت می باشد به همین دلیل توصیه و معرفی ارقام برتر درمحیطهای وسیع دشوار است دراین تحقیق به منظور پایداری عملکرد داه 10ژنوتیپ پیشرفته گندم نان زمستانه و بینابین با کد C-86 ازمایشهایی درقالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار دردوسال زراعی 1386-88 در9ایستگاه تحقیقاتی اقلیم سردکشور شامل کرج اراک همدان مشهد جلگه رخ اقلید ارومیه میاندوآب و قزوین اجرا شد ابتدا تجزیه واریانس ساده برای عملکرد دانه در9 منطقه بصورت جداگانه انجام شد پس ازتجزیه واریانس مرکب اثرمتقابل سال ×مکان و اثرژنوتیپ درسطح احتمال 1درصد معنی دار شد اثرمتقابل سه جانبه ژنوتیپ ×مکان ×سال نیز درسطح 5درصد معنی دار گردید که این بیانگر آن است که شرایط محیطی دربین محیطهای مختلف ازمایش دارای اثرات متفاوتی می باشد روشهای ابرهارت و رسال واریانس درون مکانی ریک و شوکلا روش گزینش همزمان برای عملکرد و پایداری مورد استفاده قرارگرفتند. درروش ابرهارت و رسال ژنوتیپ های 3و4و6 به عنوان ژنوتیپ های برتر شناخته شدند.

گندم نان، تجزیه واریانس مرکب، تجزیه پایداری عملکرد