محمدرضا جزائری نوش آبادی - اعضای هیئت علمی موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذرونهال
مهرداد الله قلی پور
سیدیعقوب صادقیان مطهر

افزایش عملکرد محصولات زراعی درواحدسطح عمدتا متکی به اصلاح ارقام جدید و تولید محصول با کیفیت بالا می باشد درطول پنج دهه بهنژادی برنج درایران تاکنون بیش از30رقم برنج معرفی گردیده است که هم اکنون بیش ازنیمی ازآنها کشت میگردند باتوجه به نیاز زارعین به بذرارقام اصلاح شده اهمیت تولید ارقام با کیفیت بالا مشخص میگردد و کم توجهی دراین مسیر باعث ایجاداختلاف ژنتیکی و فیزیکی دررقم شده و باعث کاهش محصول و کیفیت آن خواهد شد یکی ازارکان مهم چرخه تولید بذر شناخت صحیح ارقام متعدد برنج و تشخیص اختلاط آنها درمراحل مختلف رشد توسط کارشناسان می باشد تهیه شناسنامه برای هررقم این تشخیص را بسیار اسان می نماید شناسنامه شامل صفات مرفولوژیکی است که کنترل آنها کاملا ژنتیکی بوده و یا به میزان بسیارکمی تحت تاثیر محیط قرار میگیرند بنابراین این خصوصیات برای هررقم بصورت انحصاری بروز می یابد و بهعنوان کلید شناسایی آن رقم مورد استفاده قرار میگیرد براین اساس شناسایی 22 رقم برنج با استفاده از 59 صفت مورفولوژیک و فیزیولوژیک موجود دردستورالعمل ملی ازمونهای تمایز یکنواختی و پایداری برنج درقالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3تکرار بهمدت دوسال صورت پذیرد تمام ارقام با گروه بندی و مقایسه براساس صفات کیفی ازیکدیگر متمایز گردیدند و برای هررقم شناسنامه جداگانه ای تهیه شد. مقایسه میانگین صفات کمی با استفاده ازازمون حداقل تفاوت معنی دار LSD نیز ارقام مشابه را ازهم تفکیک نمود.

برنج، صفات مرفولوژیک و فیزیولوژیک، شناسنامه